از مضرات ذرت مکزیکی و ذرت چه می دانید؟
ذرت سرشار از ویتامین‌های گروه C، B، A و املاح معدنی کلسیم، پتاسیم، فسفر و آهن بوده و قسمت اعظم آن را مواد نشاسته‌ای تشکیل می‌دهد.همچنین ذرت دارای مواد آنتی‌اکسیدان (ضدسرطان) و فیبر غذایی بوده که در پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر مثل دیابت، بیماری‌های قلبی – عروقی و بیماری‌های گوارشی مثل یبوست بسیار مناسب است.ذرت مکزیکی چند سالی است که در سبد غذایی مردم جای خود را باز کرده و مشتریان زیادی نیز دارد و بیشتر به‌عنوان یک میان‌وعده غذایی از آن استفاده میکنند. ذرت مکزیکی به دلیل حجم زیاد و وزن کمی که دارد مورد استقبال خانواده‌‌هاست.
ذرت مکزیکی حتی برای افراد سالم نیز توصیه نمی‌شودنوعی از ذرت رواج یافته، ذرت مکزیکی است که به‌عنوان میان‌وعده مصرف می‌شود. ذرت‌مکزیکی با اضافه‌کردن کره، نمک، سس‌های پرچرب و در مواردی افزودن کالباس و برخی افزودنی‌های دیگر که به دلیل بهترکردن طعم و مزه ذرت‌مکزیکی است، سبب افزایش کالری آن می‌شود. این ترکیب غذایی بسیار پرکالری، چرب، شور و تند شده و مصرف آن برای بیماران قلبی – عروقی و مبتلایان به فشار و چربی خون و افراد دارای اضافه‌وزن بسیار مضر و خطرناک است.
اگر ذرت مکزیکی بدون نمک تهیه شده و به جای کره و روغن جامد به آن مقدار کمی روغن مایع افزوده شود و از سس‌های چرب نیز استفاده نشود یک میان‌وعده مناسب است که اگر به شکل صحیح تهیه و مصرف شود، میتواند جای مواد غذایی مضر مانند چیپس و پفک را نیز بگیرد. البته مصرف زیاد آن نیز میتواند مضر باشد، ولی مصرف کافی و بهداشتی میتواند این ماده غذایی را به یک میان‌وعده خوب تبدیل کند.
ذرت به اشکال متنوعی مثل کنسروی، بخار پز، کبابی و بو داده مورد استفاده قرار می‌گیرد که بهترین نوع آن بخارپز کردن دانه‌های ذرت در خانه است و تا چند‌سال پیش ذرت به صورت ذرت کبابی یا همان بلال تهیه و مصرف می‌شد که نوع کم نمک آن به‌عنوان یک میان وعده غذایی مفید توصیه می‌شود، ولی باید توجه داشت که بلال‌ها هنگام کباب شدن نسوزند؛ چرا که با سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطان‌زایی آن افزایش می‌یابد. نوع دیگری از ذرت به صورت بو داده تهیه می‌شود و اگر به صورت خانگی، کم نمک و بدون روغن تهیه شود یک میان‌وعده بسیار مناسب بوده و میتواند جانشین خوبی به جای چیپس و پفک در کودکان باشد.
ذرت مکزیکی باعث اختلال در رشد کودکان
کودکان، زنان باردار و شیرده و ورزشکاران در معرض کمبود نیاسین قرار دارند و کمبود این ویتامین در کودکان منجر به اختلال در رشد می‌شود.نیاسین یکی از ویتامین‌های گروه B است که ویتامین B٣ نامیده می‌شود. این ویتامین نقش مهمی در متابولیسم انرژی و پروتیین بدن دارد که باید در برنامه غذایی روزانه با دریافت مواد غذایی حاوی این ویتامین وجود داشته باشد تا درنهایت بدن کار طبیعی خود را انجام دهد.طبق مطالعاتی که صورت گرفته است بیش از نیمی از مردم با کمبود ویتامین B مواجه هستند که البته این کمبود در نقاط مختلف کشور متفاوت است.
این ویتامین میتواند در بدن باعث تولید اسیدآمینه‌ای به نام تریپتوفان شود. تریپتوفان اسیدآمینه‌ای ضروری است که خود این اسیدآمینه از طریق دریافت پروتیین تولید می‌شود بنابراین کسانی‌که کمبود پروتیین داشته باشند از این موضوع نیز محروم می‌شوند.کمبود نیاسین در غلاتی مثل ذرت وجود دارد. بنابراین جوامعی که ذرت را به‌عنوان غذای عمده استفاده میکنند با کمبود این ویتامین مواجه هستند.مصرف ذرت مکزیکی نیز بین افراد بسیار رایج شده است که این موضوع باعث می‌شود افراد بیشتر در معرض کمبود نیاسین قرار بگیرند. ویتامین B در سبوس غلات وجود دارد ولی در بین غلات، ذرت از این موضوع مستثنی است.
کودکان، زنان باردار و شیرده در معرض کمبود این ویتامین قرار دارند بنابراین باید نسبت به دریافت این ویتامین توجه ویژه‌ای داشته باشند. همچنین از آنجایی که این ویتامین در متابولیسم انرژی و پروتیین نقش دارد گروه‌های دیگری که ممکن است در معرض کمبود این ویتامین باشند ورزشکاران هستند. بهتر است افراد از منابع غذایی شامل غلات سبوس‌دار استفاده کنند همچنین پروتیین شامل انواع گوشت، تخم‌مرغ، لبنیات، شیر و حبوبات میتواند در تأمین نیاسین بدن تاثیرگذار باشد.
روش صحیح استفاده از ذرت
ذرت از نظر طب قدیم ایران سرد و خشک است. بهترین نوع ذرت، بخارپز آن است. ذرت‌های کبابی یا همان بلال معمولی نسبت به ذرت مکزیکی بسیار سالم‌تر است. البته بلال موقع کباب شدن نباید بسوزد زیرا سوختن هر ماده غذایی احتمال سرطان‌زایی آن را افزایش می‌دهد. این را هم بدانید که اگر ذرت بعد از کباب شدن در آب نمک قرار داده شود کمی از خاصیت خود را از دست می‌دهد. رنگ زرد ذرت مربوط به موادی به نام زئین و زیازانتین است.
متخصصان تغذیه می‌گویند ذرت به دلیل اینکه غنی از ریزمغذی‌هاست میتواند یک میان‌وعده بسیار مطلوب و مفید باشد.- ذرت یک منبع غنی از ویتامین B١ است که در سوخت و ساز کربوهیدرات‌ها استفاده می‌شود.- سرشار از ویتامین B۵ است که به فعالیت‌های فیزیولوژیکی در بدن کمک می‌کند.- حاوی فولیت است که در تولید سلول‌های جدید نقش قابل ملاحظه‌ای دارد.- حاوی مقادیر قابل توجهی ویتامین C است که برای مقابله با بیماری‌ها مفید است- به دلیل این مزایای تغذیه‌ای، متخصصان تأکید دارند که ذرت را در رژیم غذایی روزانه خود بگنجانند.
– ذرت علاوه‌بر اینها، سرشار از فیبر خوراکی است که به شما کمک می‌کند با مشکلات هاضمه و دستگاه گوارش مثل یبوست مقابله کنید. ذرت غذای خوبی برای پیشگیری از سرطان است؛ فیبر خوراکی ذرت به پایین آوردن سطح کلسترول خون کمک می‌کند، احتمال ابتلا به سرطان روده را کاهش می‌دهد. برای کمک به کاهش میزان قندخون در افراد مبتلا به دیابت مفید است. همچنین این مواد (فیبر)، موجب کاهش کلسترول می‌شود، در حقیقت روغن موجود در دانه و پوست ذرت سبب پایین آمدن کلسترول توسط پلاسمای خون به‌ویژه میان افراد میانسال و سالمند می‌شود مصرف روزانه یک فنجان دانه‌های ذرت در میان وعده‌های غذایی، میتواند احتمال ابتلا به سرطان روده بزرگ (ناشی از یبوست) را کاهش دهد.
همچنین مصرف میزان کافی از فیبر گیاهی به بهبود عملکرد روده‌ها کمک و مانع از ابتلا به یبوست و همورویید می‌شود. زنان مبتلا به کم‌خونی به‌ویژه کم‌خونی ناشی از کمبود ویتامین می‌توانند با مصرف ذرت به بهبود این نوع از اختلال کمک کنند. اسیدفولیک موجود در ذرت نیز در پیشگیری از نارسایی مادرزادی لوله عصبی موثر است. کارشناسان توصیه میکنند افرادی که به کم‌خونی مبتلا هستند ذرت بخورند. برخی از املاح موجود در ذرت مانند منیزیم می‌توانند گرفتگی‌های عضلانی را بهبود ببخشند. همچنین کلسیم و فسفر موجود در آن تأثیر چشمگیری بر استخوان‌سازی می‌گذارد؛ بنابراین مصرف آن برای کودکان درحال رشد و نوجوانان بسیار مفید است. ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌ها علاوه‌بر اینکه جلوی بیماری‌ها را می‌گیرند، می‌توانند در شادابی پوست، مو و ناخن نیز موثر باشند.
ذرت مانند سیب‌زمینی یکی از سبزیجات نشاسته‌ای می‌باشد و در بسیاری از کشورها یکی از منابع اصلی تامین کننده غلات کامل است و از جمله منابع اصلی نشاسته در رژیم غذایی آن‌ها می‌باشد که بخش اعظمی از انرژی روزانه‌شان را تامین می‌کند.ذرت دارای بیش از صدها گونه متفاوت است و به رنگ‌های بسیار متنوعی وجود دارد. در حقیقت علاوه بر ذرت زرد و سفید، ذرت به رنگ‌های صورتی، بنفش، آبی، قرمز و مشکی نیز وجود دارد. جالب است بدانید اخیراً ذرت‌های چند رنگ هم در کشور آمریکا کشت شده‌اند.از این گیاه محصولات متعددی مانند نشاسته ذرت، آرد ذرت، شربت ذرت، روغن ذرت، پاپ کورن و … تهیه می‌شود.
ذرت سرشار از ویتامین‌ها و املاح
ذرت سرشار از انواع ویتامین‌ها و مواد معدنی از جمله انواع ویتامین‌های گروه B مانند: B1 (تیامین)، B2 (ریبوفلاوین)، B3 (نیاسین)، B5 (پانتوتنیک اسید)، B6 (ریبوفلاوین)، B9 (فولات) و نیز ویتامین C می‌باشد. همچنین دارای املاحی چون: پتاسیم، فسفر و منگنز است.انواع فیبرهای محلول و نامحلول به فراوانی در ذرت یافت می‌شوند و هر ۱۰۰ گرم از آن ۵ درصد نیاز روزانه فیبر را تامین می‌کند؛ که در کاهش کلسترول خون و سرطان کولون کارآمد است.ذرت بالأخص زمانی که به همراه حبوبات مصرف شود از ارزش غذایی بالایی برخوردار است و میتواند نیاز پروتئینی بدن را تامین کند. در هر فنجان از آن ۵-۶ گرم پروتئین وجود دارد.ذرت یکی از غلات فاقد گلوتن می‌باشد که میتواند منبع مناسبی از نشاسته برای بیماران مبتلا به سلیاک باشد.
جدال ذرت با بیماری‌های قلبی
ذرت سرشار از آنتی اکسیدان‌ها و فیتونوترینت های بسیار قوی و کارآمد است که برای کاهش گرفتگی عروق موثر می‌باشد. همچنین برخی آنتی‌اکسیدان‌های موجود در ذرت آنزیم مبدل آنژیوتانسین را مهار میکنند و به نوعی مانند داروهای کاهنده فشارخون عمل میکنند. در نتیجه فشارخون کاهش می‌یابد.
ذرت، مفید در دستگاه گوارش
ذرت به علت اینکه منبع خوبی از فیبر می‌باشد، رشد باکتری‌های مفید در روده را افزایش می‌دهد. این باکتری‌ها با تولید اسیدهای چرب کوتاه زنجیر مزایای متعددی را برای دستگاه گوارش به همراه دارند؛ زیرا سوخت سلول‌های کولون را تامین میکنند و باعث کاهش ریسک ابتلا به سرطان کولون می‌شوند.
ذرت و دیابت
ذرت به دلیل دارا بودن انواع فیبرها برای قند خون مفید است. افراد دیابتی ذرت را به مقدار زیاد نمی‌توانند استفاده نمایند زیرا نمایه گلایسمی بالایی دارد. ولی استفاده از مقادیر کمی از آن بسیار سودمند می‌باشد. البته ذرت برای پیشگیری از دیابت در افراد سالم بسیار سودمند است و مصرف مداوم آن ریسک ابتلا به دیابت را کاهش می‌دهد.
ذرت بر ضد بیماری ایدز
لکتین‌ها پروتئین‌هایی هستند که در بسیاری از مواد غذایی یافت می‌شوند. ذرت نیز سرشار از این پروتئین‌ها می‌باشد. لکتین‌ها می‌توانند به گیرنده‌های کربوهیدراتی در غشای سلول‌ها متصل شود. اتصال لکتین‌ها به این گیرنده‌ها فعالیت بسیاری از ویروس‌ها، از جمله ویروس ایدز را مختل می‌کند. با این حال مطالعات بیشتری برای اثبات اثر ذرت بر بیماری ایدز لازم است.
نکاتی در رابطه با کنسرو ذرت
دانه‌های ذرت شیرین موجود در صد گرم کنسرو ذرت، ۸۶ کالری انرژی دارند و در حقیقت به نسبت سایر منابع کربوهیدراتی از انرژی بیشتری تشکیل شده‌اند. ذرت به صورت کنسروی سرشار از سدیم و شکر می‌باشد و مصرف مداوم آن برای سلامتی مضر است.در هر فنجان ذرت، ۵۴۵ میلی‌گرم سدیم وجود دارد. این مقدار سدیم، منجر به افزایش حساسیت به سدیم و افزایش فشارخون می‌شود. لازم به ذکر است که افراد عادی حداکثر ۲۳۰۰ میلی‌گرم در طی روز مجاز به مصرف سدیم می‌باشند. ولی اگر شما دارای فشارخون بالا، دیابت یا بیماری مزمن کلیوی باشید حداکثر ۱۵۰۰ میلی‌گرم در طی روز مجاز به مصرف سدیم هستید که در این صورت یک رژیم عادی، سدیم مجاز روزانه‌تان را تامین می‌کند و شما مجاز به مصرف هیچ مقدار نمک در غذاها نمی‌باشید و باید از تمام غذاهای کنسروی، شورها و ترشی‌ها اجتناب نمایید.
عوارض مصرف بیش از حد شربت ذرت
از هیدرولیز نشاسته ذرت، شربت ذرت سرشار از فروکتوز به دست می‌آید و یکی از فرآورده‌های ذرت است که به عنوان شیرین‌کننده در انواع شربت‌ها، کمپوت‌ها، مرباها و … به صورت بسیار گسترده استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که مصرف مداوم آن نامناسب می‌باشد و ریسک ابتلا به بیماری‌های متعدد مانند چاقی، دیابت، چربی خون، بیماری‌های قلبی عروقی، سندرم متابولیک و … را افزایش می‌دهد.
نحوه پخت
ذرت را به اشکال بسیار متفاوتی مانند کبابی کردن، استفاده از ماکرویو، پختن در آب جوش (آب پز کردن)، بخار پز کردن، تهیه پاپ کورن و … می‌توان طبخ کرد. البته بهترین روش برای پخت ذرت بخار پز کردن است که هم طعم متفاوتی دارد هم بسیاری از مواد مغذی آن حفظ می‌شود. بعد از پختن ذرت می‌توانید به آن مقداری نمک، فلفل و کمی کره بیفزایید. نکته قابل‌ذکر در تهیه ذرت این است که نباید در حین پخت به آن نمک اضافه کنید، همچنین آن را بیش از اندازه روی حرارت قرار ندهید زیرا هم طعم خود را از دست می‌دهد و هم بسیار سفت و غیرقابل‌هضم می‌شود. ۱۵-۲۰ دقیقه زمان برای پخت آن کافی می‌باشد. ذرت‌ها را بعد از دانه دانه کردن و پختن، می‌توانید در انواع غذاها مانند پاستا، ماکارونی، پیتزا، سوپ، سالاد و … و نیز به همراه انواع ساندویچ‌ها یا مخلوط با برنج استفاده نمایید.