دوران قاعدگی و راه درمان درد آن
هر ماه برای خانمها به دو قسمت تقسیم میشود؛ دو هفته‌ای که حال‌شان خوب است و دو هفته‌ای که بی‌حوصله و بی‌حال هستند! البته شدت این موضوع در افراد مختلف می‌تواند متفاوت باشد. با این حال اغلب خانمها از یک هفته مانده به قاعدگی‌شان تغییرات خلق‌وخو، دردهای سینه، درد زیر شکم، سردرد و… را تجربه می‌کنند و با وجود همه سختی‌اش، با آن کنار می‌آیند. اما گاهی اوقات این علائم آنقدر شدید است که زندگی فرد را مختل می‌کند! اگر شما هم جزو این دسته از افراد هستید این مقاله را بخوانید.
مقصر اصلی پروژسترون است!
«PMS» مخفف «Premenstrual Syndrome»یا همان «سندروم پیش از قاعدگی» است؛ یعنی تمام اتفاقاتی که در دو هفته دوم سیکل قاعدگی (از ۱۵ روز بعد از اولین روز خونریزی) رخ می‌دهد. این اتفاقات معمولا به‌دلیل تغییرات هورمونی در بدن روی می‌دهند و بیشتر از همه عامل آن هورمون پروژسترون است. پروژسترون و استروژن هر دو از هورمون‌های زنانه هستند که در بدن با هم به حالت تعادل کار می‌کنند. بالا و پایین رفتن این هورمون‌ها نشان دهنده تخمک‌گذاری و بعد عدم بارداری و عادت‌ماهانه است.هورمون استروژن در ابتدای سیکل بالا می‌رود سپس از نیمه سیکل که فولیکول پاره شده و تخمک آزاد میشود ماده‌ای به نام جسم زرد ایجاد میشود که تولیدکننده پروژسترون است. پروژسترون رحم را به حالت ترشحی در می‌آورد تا بعدا اگر بارداری اتفاق افتاد جنین بتواند به‌راحتی در رحم جایگزین شود و لانه‌گزینی کند.
عصبی می‌شوید و به همه گیر می‌دهید؟
هورمون پروژسترون هم خواص خوب و هم خواص بد دارد. یکی از خواص خوب آن همان‌طور که ذکر شد نگهداری بارداری و شل کردن رحم است. اما یکی از خواص بد آن احتباس آب است و بیشتر همین عامل است که هم روی سلول‌های مغز اثر می‌گذارد و هم روی اندام‌ها و سینه‌ها. اغلب خانمها معمولا از روز ۱۵ عادت‌شان حالت سفت شدن و درد سینه‌ها، اختلالات خلق‌وخو به‌صورت افسردگی، تحریک‌پذیری، عصبانیت و… را نسبت به نیمه اول سیکل تجربه می‌کنند. بعضی اوقات هم دردهای زیر شکم و ورم اندام‌ها به‌خصوص پاها احساس میشود. همگی اینها از علائم PMS هستند.
کدام دارو مناسب شماست؟
برای اصلاح این سندروم و علائم آن پیشنهادات زیادی شده است، یکی از داروهایی که در این زمینه استفاده میشود داروی گیاهی «ویتاگنوس» است. داروی دیگر «سوپرمیکس» یا روغن گل مغربی است.استفاده از ویتامین E نیز به برخی افراد توصیه میشود؛ به‌خصوص مصرف همزمان سوپرمیکس و ویتامین E در کاهش دردهای سینه بسیار موثر است. برای بعضی افراد نیز جهت رفع حالت ورم داروی «اسپیرونولاکتون» توصیه میشود.
این دارو مدر است و باعث کاهش ادم پاها، اندام‌ها و حتی مغز میشود. افرادی که دچار افسردگی شدید می‌شوند متاسفانه گاهی اوقات ممکن است مجبور باشند از داروهای آرام‌بخش مثل فلوکستین استفاده کنند. داروهای دیگری هم برای کاهش علائم PMS ذکر شده‌اند مثل «بروموکریپتین» یا داروهای تقویتی گیاهی دیگر که از رازیانه گرفته می‌شوند.
همه داروها را با هم نخورید!
برای همه افراد نمی‌توان یک نسخه واحد تجویز کرد. برای مثال بیماران زیادی هستند که برای‌شان ویتاگنوس تجویز می شود و خوب به آن جواب می‌دهند. بیمارانی هم هستند که دردهای سینه‌شان بیشتر است و سوپرمیکس و ویتامین E برای‌شان تجویز می شود و بعد از مصرف خیلی راحت‌تر می‌شوند. یک عده هم هستند که ورم‌ها بیشتر اذیت‌شان می‌کند، بنابراین اسپیرونولاکتون برای‌شان تجویز شده و مشکل‌شان رفع میشود، پس باید داروها را یکی‌یکی روی بیمار امتحان شود تا مشخص شود به چه دارویی بیشتر جواب می‌دهد نه اینکه همه این داروها با هم برایش تجویز شود.
این درد را جدی بگیرید و به بیمارستان بروید!
گاهی اوقات افراد در این دوره دردهایی را زیر شکم‌شان احساس می‌کنند که بیشتر به علت احتباس آب است، اما گاهی نیز این دردها شدیدتر می‌شوند زیرا فولیکولی که پاره شده متاسفانه در داخلش خونریزی می‌کند که به آن «جسم زرد خونریزی دهنده» یا «کورپوس لوتئوم هموراژیک» گفته میشود.این حالت درست بعد از تخمک‌گذاری با درد نسبتا شدیدی در زیر شکم همراه است که با سونوگرافی کاملا مشخص میشود.
درمان آن هم معمولا فقط نظارت است. اگر بیمار روی درمان ضدانعقادی مثل آسپیرین یا وارفارین باشد حتما باید به پزشک مراجعه کند چون میزان این خونریزی می‌تواند زیاد باشد. پس عامل هر دردی PMS نیست و نباید نسبت به این‌گونه دردهای شدید بی‌اهمیت بود.اگر درد واقعا شدید باشد و بیمار نتواند راست راه برود یا نتواند بخوابد حتما باید به بیمارستان یا پزشک معالجش مراجعه کند.نکته مهم:
قبل از مصرف هر گونه دارو یا مکمل حتما با پزشک خود مشورت کنید.اگرچه از میان شیوه‌های درمانی برای کاهش درد در زمان پریود می‌توان به مصرف قرص‌های ضددرد، ضدبارداری و ضدافسردگی اشاره کرد که اتفاقا خیلی از خانم ها برای کاهش درد در زمان قاعدگی مصرف می‌کنند، اما در این مطلب صرفا به توصیه‌های غیردارویی دکتر مائو، پزشک مشهور طب چین، اشاره میشود.
۱- اسیدهای چرب بیشتری مصرف کنید:
مطالعات زیادی نشان داده است که مصرف این اسیدهای چرب که عمدتا در غذاهایی مانند ماهی، آجیل‌ها مثل گردو، بادام و یا دانه‌هایی مانند کنجد وجود دارد، سبب کاهش علایم دیسمنوره (درد هنگام پریود )می‌گردد.
۲- غذاهایی که باید یک هفته قبل از شروع پریود شدن مصرف کنید:
یک هفته قبل از شروع پریود ، بهتر است از اسفناج (میتوانید آن را بخارپز کرده و با ماست میل کنید که بسیار هم خوشمزه است)، تمشک و گردو استفاده کنید.همچنین از زعفران، رازیانه، ترخون، تره‌فرنگی، موسیر، فلفل‌سیاه، دارچین و پوست پرتقال بیشتری در موقع طبخ غذاها استفاده کنید.
۳- دم کرده ی مخصوص بنوشید:
برای کاهش درد در زمان پریود میتوانید از دم کرده های مخصوص استفاده کنید.دم کرده ی بابونه، سنبل‌الطیب و گل گاوزبان، تمشک و سرخ‌ولیک در کاهش درد پریود و ایجاد آرامش بسیار موثرند. هریک از این دم کرده‌ها را میتوانید به طور مجزا تهیه و به دلخواه خود در زمان پریود تان مصرف کنید.لازم به ذکر است که این دم کرده های گیاهی در واقع گنجینه‌های علم پزشکی شرق است که به ما به ارث رسیده و با مصرف به جای آنها میتوانید بسیار بهره ببرید.
کاهش درد پریود
۴- مکمل منیزیم مصرف کنید:
بعضی از خانمها به دلیل کاهش منیزیم خون، دچار دردهای پیش از دوره ماهانه (پریود )می‌گردند. لذا توصیه میشود، یک هفته قبل از پریود، شروع به مصرف روزانه ۵۰۰ میلی‌گرم منیزیم به علاوه ۵۰ میلی‌گرم ویتامین B6 کنید که در کاهش درد و گرفتگی‌های زیر شکم بسیار مفید است (البته تحت نظر پزشک).
۵- فهرستی از غذاهای حساسیت‌زا را برای خودتان تهیه کنید:
حتما تا حالا متوجه شده اید که یک هفته قبل از پریود، به بعضی غذاها حساسیت و واکنش نشان می‌دهید که گاهی سبب تشدید ناراحتی شما در هنگام پریود تان می‌گردند. لذا به شما توصیه می‌کنیم تا فهرستی از این غذاها را تهیه نموده و در دوره‌های بعدی، از مصرف آنها خودداری کنید.
۶- از تمرین‌های ورزشی و ذهنی غافل نشوید:
بر خلاف گذشته که توصیه به استراحت می‌شد، در طب چینی انجام ورزش‌های بدنی و ذهنی آرام و در حد متوسط توصیه می‌گردد (مانند ورزش‌های تایی‌چی، یوگا) که سبب میشود تا شما در آرامش و تعادل بیشتری به سر برید.
۷- مصرف نمک و کافئین را محدود کنید:
ممکن است شما نسبت به خوردن این مواد میل زیادی داشته باشد، اما باید بدانید که مصرف این مواد در زمان پریود در تشدید مشکلات شما بسیار موثرند و اگر واقعا نمی‌توانید در برابر آنها مقاومت کنید، حداقل مصرف متوسط و کمی از آنها داشته باشید.
۸- نفس عمیق بکشید:
مواقعی که بسیار کلافه و مضطرب‌اید، پنج بار از راه بینی نفس عمیق به درون بکشید و بیرون دهید. خواهید دید که در تخفیف درد و علایم شما بسیار موثر است.