تستوسترون یک هورمون استروئیدی است که به طور طبیعی توسط بدن تولید می شود. این هورمون نقش مهمی در بدن دارد که از جمله آنها ایجاد ویژگی ها و تفاوت های جنسی در مردان و زنان مثل رشد موهای بدن و ایجاد توده عضلانی است.
هورمون جنسی مردانه:
درست است که تستوسترون را یک هورمون مردانه می دانند، اما این به معنای تعلق تستوسترون فقط به مردان نیست، بلکه در بدن زن ها هم ترشح می شود، اما در سطحی بسیار پایین تر.
در اینجا می خواهیم حقایقی جالب را درباره این هورمون مردانه بازگو کنیم.:
۱- خانم های متاهل تستوسترون بیشتری دارند.
میزان هورمون تستوسترون در خون خانم های متاهل در مقایسه با خانم های مجرد بالاتر است که این به دلیل افزایش ترشح هورمون تستوسترون بعد از ازدواج است. از طرفی خانم هایی که به تازگی ازدواج کرده اند، نسبت به خانم هایی که سال ها از زندگی مشترک آنها می گذرد، تستوسترون بیشتری دارند.
این می تواند علت برخی تغییرات ظاهری در خانم های تازه ازدواج کرده باشد، مثل داشتن موهای پرپشت تر، پوست شفاف تر و مخصوصا ویژگی هایی که ناشی از اختلالات هورمونی باشد.
اما در آقایان شرایط کاملا برعکس است، یعنی در ماه های اول زندگی مشترک، سطح سرمی تستوسترون در آنها کمتر از افراد مجرد است. البته این تغییرات دائمی نخواهد بود و تقریبا یک تا دو سال بعد ازدواج به حالت اولیه بر می گردد.
۲- تستوسترون، شکم را چروک می کند.
مردانی که سطح تستوسترون خون آنها پایین تر از حد طبیعی بوده و تحت درمان با داروهای تستوسترونی قرار می گیرند، ممکن است تناسب اندامی که قبلا داشته اند را از دست بدهند. اشتباه نکنید منظورمان چاق شدن نیست!
مطالعات نشان داده اند که تستوسترون درمانی باعث کاهش جدی چربی های شکمی در مردان می شود که این لاغری موضعی می تواند باعث چروک شدن و افتادگی پوست ناحیه شکم شود
از آنجایی که تاثیرات طولانی مدت تستوسترون درمانی به خوبی مطالعه نشده است، این راه درمانی تنها در افرادی که به طور جدی دچار ترشح تستوسترون پایین تر از حد طبیعی و علائمی مثل خستگی، از دست دادن حجمی از توده عضلانی و استخوانی و یا اختلالات جنسی هستند، توصیه می شود.
در هر دو جنس مرد و زن، مصرف بی رویه استروئیدها می تواند منجر به بروز آکنه، تغییرات خلق و خو، رفتارهای خشونت آمیز و سایر مشکلات شود.
۳- زیادی تستوسترون هم عوارض زیادی دارد.
در مردان مصرف هورمون های استروئیدی مثل تستوسترون با هدف افزایش قدرت بدنی می تواند عوارض زیادی داشته باشد، مثل مشکلات بیضه و رشد غیر طبیعی سینه ها در مردان.
در زنان نیز، مصرف بی رویه استروئیدها و تستوسترون بدون عارضه نخواهد بود و خشن شدن صدا، بزرگ شدن اندام تناسلی، ریزش موهای سر و رشد موهای ضخیم با الگوی مردانه در صورت و بدن از جمله عوارض شایع آن است.
در هر دو جنس مرد و زن، مصرف بی رویه استروئیدها می تواند منجر به بروز آکنه، تغییرات خلق و خو، رفتارهای خشونت آمیز و سایر مشکلات شود.
اما آقایانی که تحت نظر یک پزشک مجرب و برای بهبود کمبود تستوسترون و نه فقط با هدف افزایش قوای جسمی، تستوسترون دریافت می کنند و خانم هایی که تحت درمان پزشکی با دوزهای کنترل شده تستوسترون هستند، معمولا به این مشکلات دچار نخواهند شد.
۴- چربی می توان سطح تستوسترون را کاهش دهد.
مردان چاق معمولا تستوسترون خونی پایین تری نسبت به مردان لاغر دارند، ولی علت اصلی آن واضح نیست.
محققان می گویند یکی از دلایل این است که چاقی مانند یک التهاب مزمن، خفیف و گسترده در کل بدن است و این فاکتورهای التهابی آزاد شده از سلول های چربی هستند که باعث کاهش تولید تستوسترون در افراد چاق می شوند.
۵- دست ها، رازهای هورمون ها را رو می کنند.
در مردها و پسرها، انگشت اشاره دست راست از انگشت حلقه کوتاه تر است، در حالی که در دختران این طور نیست. این شرایط در جنس نر بسیاری از حیوانات هم وجود دارد، مثل موش های آزمایشگاهی.
دانشمندان دریافته اند که این تفاوت ها به دلیل سطح تستوسترون بدن در دروان جنینی است. در واقع سطح تستوسترون قبل از تولد، تعیین کننده است.
۶- مصرف تستوسترون باعث سرطان پروستات نمی شود.
تا مدتی قبل فکر می کردند که مصرف تستوسترون باعث افزایش خطر ابتلا به سرطان پروستات می شود.
امروزه محققان می گویند درست است که درمان با تستوسترون می تواند باعث افزایش سطوح برخی آنتی ژن های پروستات شود، اما این آنتی ژن ها ربطی به ابتلای به سرطان پروستات ندارند.
۷- تستوسترون درمانی می تواند به قلب آسیب بزند.
در سال ۲۰۱۰ محققان طی مطالعه ای، میزان شیوع بیماری های قلبی و عروقی را در میان افراد تحت درمان با تستوسترون و افرادی که دارونما مصرف می کردند مقایسه کردند. نتیجه آن بود که شیوع بیماری های قلبی عروقی در میان افراد مصرف کننده تستوسترون از گروه دیگر بیشتر بود.
بنابراین اگرچه کاهش سطح تستوسترون در مردان مسن با افزایش مشکلات سلامتی مثل چاقی، قند خون و فشار خون در ارتباط است، اما این به معنای آن نیست که مصرف تستوسترون می تواند باعث از بین رفتن این مشکلات و تضمین سلامتی شود.
۸- پول درآوردن بر تستوسترون تاثیر می گذارد.
مردان جوانی که درآمد زیادی دارند، مخصوصا آنهایی که تجارت می کنند، در روزهایی که سود بیشتری در کارشان دارند و به سطح بالایی از اهدافشان می رسند، افزایشی در سطح تستوسترون خونی آنها نیز دیده می شود.
از طرفی دیگر، روزهایی که سطح تستوسترون آقایان بالاتر از حد میانگین است، میزان موفقیت در کار آن روز برای آنها بیشتر از روزهایی است که سطح تستوسترون خونی پایین تری دارند. به نظرمی رسد بین این دو، ارتباط قابل قبولی وجود داشته باشد.
مرتبط:
درمان کم کاری غدد جنسی مردان با تستوسترون
آیا هورمون تستوسترون در کاهش میل جنسی زنان نقش دارد؟
انحرافات جنسی را بشناسید
مضرات نوشابه برای هورمون های دختران
تغییر جنسیت در ایران و مراحل درمان آن