در روزهای سرد یا گرم چه کرم هایی باید استفاده کرد؟
اگر دست‌ها مدت زمان زیادی بخصوص در فصول سرد سال در معرض هوای آزاد بماند، زود آسیب می‌بیند. برای رفع این مشکل، کرم‌های ترمیم‌کننده‌ای وجود دارد که مقادیر مناسبی مواد فعال ضروری برای حفاظت از پوست دارند.دست‌ها به‌طور مرتب با آب و شوینده‌ها شسته می‌شود و در معرض سرما، باد و برخورد با محیط قرار می‌گیرند. دکتر پاسکال نولا، متخصص پوست می‌گوید: «بهتر است تا حد ممکن بین دفعات شست‌وشوی دست‌ها فاصله باشد. دست‌ها را با آب ولرم و شوینده‌های ملایم بشویید. سپس آنها را به دقت خشک کنید.
علاوه بر این، استفاده از مرطوب‌کننده‌ها حداقل دو بار در طول روز خصوصا برای مادران جوان و برخی افرادی که به خاطر موقعیت شغلی به طور مدام باید دست‌هایشان را بشویند، ضروری است. کرم به اندازه یک نخود برای آغشته کردن مچ‌ها تا ناخن کفایت می‌کند.»خشکی هوا و کاهش دمای هوا در فصل سرما، با شکنندگی اپی درم پوست همراه است که موجب بروز چین و چروک های پوستی و حتی تحریک پذیری پوست می گردد.اگر خشکی به هر علتی درمان نشود، در کوتاه مدت می تواند موجب بروز زخم های پوستی، اگزما و التهاب های موضعی گردد.توصیه می شود در فصل زمستان به وسیله کرم های مرطوب کننده از پوست خود مراقبت نمایید.کرم مرطوب کننده با از بین بردن این خشکی از پوست افراد در برابر سرما محافظت می کند و از بروز پیری زودرس پوست نیز پیشگیری می نماید.
مواد تشکیل‌دهنده کرم مناسب
مواد چرب: مواد چرب، تاثیر حفاظتی چربی‌های ضروری برای مرطوب‌کردن پوست را دارند. چربی (مانند عصاره گیاهان یا ترکیبات گوناگون، گلیسیرین، سرامید و…) مانند بتون باعث تقویت انسجام اپیدرم (سطحی‌ترین لایه پوست) می‌شود. این مواد، لایه‌ای محافظتی نیز روی پوست بر جا می‌گذارد.
مواد مرطوب‌کننده: مواد مرطوب‌کننده‌ای مانند اوره، اسید لاکتیک، اسیدهای آمینه، املاح معدنی و قندها (گلوکز) باعث می‌شود آب موجود در پوست تنظیم شود. علاوه بر این مانع تبخیر آب می‌شوند و میزان رطوبت را در حد مطلوب حفظ می‌کنند.
مواد تسکین‌دهنده: مواد تسکین‌دهنده برای آرام‌کردن التهاب‌هایی که به دنبال خشک‌شدن پوست به وجود می آیند، ضروری‌اند و به سرعت احساس آزردگی و کشش را تسکین می‌دهند. این همان نقشی است که توسط بیسابولول و ویتامین E ایفا می‌شود.
عوامل ترمیم‌کننده: سوکرالفیت و پانتنولB5 ، موادی است که به منظور سرعت بخشیدن به ترمیم زخم‌های قدیمی به کرم‌ها اضافه می‌شود؛ در واقع این عوامل باعث رشد پوست می‌شود.همچنین ضدآفتاب‌ها که منشایی شیمیایی یا معدنی (تیتانیوم، روی، سنگ میکا) دارند، باعث حفاظت از دست‌ها می‌شوند.دست‌ها بیشتر از سایر اعضای بدن در معرض تابش نور آفتاب و پرتوهای فرابنفش قرار دارند، در نتیجه بیشتر از سایر نواحی بدن مستعد بروز لک‌های متأثر از تابش آفتاب هستند.موادی مانند «۱۰+Q»، اسیدهای هیالورونیک، عصاره سویا و ویتامین C در گروه عوامل ضدپیری قرار دارند. بی‌شک دست‌ها بیشتر از سایر اعضا در اثر افزایش سن آسیب می‌بینند. از چهل سالگی به بعد می‌توان از کرم‌هایی برای مبارزه با پیری پوست دست و لکه‌های قهوه‌ای استفاده کرد.
نکات احتیاطی
ـ عطرها و برخی عصاره‌های گیاهی، آلرژی‌زا هستند. ـ پوست دست‌ها به برخی آسیب‌های حساسیتی مانند لکه‌های قرمز و کشیدگی حساس‌اند. بنابراین در صورت مشاهده چنین عوارضی، استفاده از کرم را متوقف سازید.
آفتاب دوست است یا دشمن !
نور خورشید سیستم گسترده ای از انرژی را منتشر می کند که آنها را می توان برحسب طول موج امواج الکترومغناطیسی طبقه بندی کرد. تابش میزان زیادی از اشعه خورشید و پرتو U.V.A می تواند به بافت پوست نفوذ کرده و باعث آسیب دیدگی اجزای پوست شود.
اشعه هایی که به سطح زمین می رسند می توان به سه دسته تقسیم کرد:
• اشعه مادون قرمز که به صورت حرارت یا گرما حس می شود.
• اشعه مرئی همان انرژی است که شبکیه را تحریک می کند.
• اشعه ماوراء بنفش که خود به چند گروه تقسیم می شود:
امواج ماوراءبنفش ( A(UVA با طول موج ۴۰۰ -۳۲۰ نانومتر
این اشعه باعث تحریک رنگدانه های ملانین و تیره شدن فوری پوست می شود که زیاد هم پابدار نیست. این امواج به داخل پوست نفوذ کرده و عوارضی مثل پیری زودرس بوجود می آورد.
امواج ماوراء بنفش( B(UVB با طول موج ۳۲۰ – ۲۹۰ نانومتر
این اشعه باعث تحریک رنگدانه های ملانین و برنزه شدن پوست می شود که از حالت قبلی پایدارتر است. بخشی از این اشعه توسط جو جذب می شود به سطح زمین نمی رسد. UVB) B ) باعث تولید ویتامین D در پوست می شود. UVB باعث ضخیم شدن لایه ی شاخی می شود که می تواند اشعه ماوراء بنفش را از سطح پوست منعکس کند بازتاب دهد. این اشعه باعث آفتاب سوختگی هم می شود.
امواج ماوراء بنفش ( C(UVC با طول موج ۲۹۰ – ۲۰۰ نانومتر
این اشعه توسط لایه اوزون اتمسفر جذب می شود و به سطح زمین نمی رسد. این اشعه باکتری ها را می کشد و می تواند باعث التهاب ملتحمه چشم و آفتاب سوختگی شدید شود وا ز آن در لامپهای میکروب کش اطاق عمل استفاده می کنند.
آفتاب سوختگی چیست؟
آفتاب سوختگی بدنبال قرار گرفتن در معرض مستقیم امواج اولترا ویوله (ماوراءبنفش A) ایجاد می گردد، که تقریباً طول موجی در حدود ( nm 400 – ۲۰۰ ) دارد. در واقع هر چه طول موج کوتاهتر باشد قدرت نفوذ در پوست و نهایتاً سلولها بیشتر بوده و خطرناکتر است البته قابل ذکر است که خوشبختانه بدلیل وجود لایه ازن در زمین میزان عبور امواج با طول کمتر از ۲۰۰ بسیار کمتر است و ما می توانیم با محافظتهای لازم و مناسب، از ایجاد مضرات ناشی از این امواج جلوگیری نماییم.
انواع کرم های ضد آفتاب :نحوه ی اثر این ضد آفتابها براساس جذب یا انعکاس اشعه فرا بنفش است که به سه دسته تقسیم می شوند:
• ضد آفتابهای فیزیکی : این ضدآفتاب ها از موادی ساخته می شوند که با انعکاس اشعه و دفع نور تابیده شده به سطح پوست، از رسیدن آن به پوست جلو گیری می کنند ، هر مانع فیزیکی که این عمل را انجام دهد جزء این گروه است. مهم ترین این مواد عبارت اند از اکسید روی و دی اکسید تیتانیوم. این ضد آفتاب ها بسیار قوی اند اما وقتی به تنهایی استفاده می شوند یک لایه ی رنگی روی پوست تشکیل می دهند و لباس ها را رنگی می کنند، بنابراین مورد پسند اکثر افراد نیستند. ضد آفتابهای فیزیکی بیشتر برای زنان باردار و کودکان توصیه می گردد همچنین در اسکی بازان که بیشترین اشعه را بدلیل انعکاس دریافت می کنند استفاده از ضد آفتابهای فیزیکی مناسبتر است. برای کودکان در سنین بالاتر از شش ماه با نظر پزشک مشاور می توان از ضد آفتاب مناسب استفاده نمود.
• ضد آفتاب های شیمیایی : این ضدآفتاب ها حاوی یک یا چند ماده ی شیمیایی هستند که از طریق جذب اشعه از رسیدن آن به لایه های عمقی پوست جلوگیری می کنند. مهم ترین موادی که در این ضد آفتاب ها به کار می روند عبارت اند از ترکیبات پاراآمینوبنزوئیک اسید ( PABA ) ، بنزوفنون و سینامات. این ضدآفتاب ها بی رنگ اند و باعث رنگی شدن لباس ها نمی شوند، بنابراین برای اکثر افراد قابل پذیرش هستند.
• ضدآفتاب های ترکیبی : در این ضد آفتاب ها از مواد فیزیکی و شیمیایی با هم استفاده می شود، در نتیجه قدرتشان افزایش می یابد و از لحاظ ظاهری نیز مورد قبول واقع می شوند.
SPF چیست ؟
اگر دقت کرده باشید بر روی همه ضد آفتاب ها می توان لغت SPF را دید. این سه حرف مخفف عبارت «عامل محافظت کننده در برابر آفتاب» (Sun Protection Factor) است که نشان دهنده توانایی این محصولات برای مقابله با نور خورشید بوده و نیز به عنوان عامل مقایسه در محصول از این نظر مورد استفاده قرار می گیرد. هر قدر این عدد از نقطه نظر کمیت، بزرگتر باشد، فرآورده قوی تر بوده، محافظت بیشتری را فراهم می نماید. روش های گوناگونی برای اندازه گیری این فاکتور، در کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می گیرد که تفاوت های گاهاً عمده ای با یکدیگر داشته ولی مفهوم علمی و کاربردی این عدد، چنین است.
که اگر فرآورده های دارای عدد SPF متوسط ۲۵ باشد، این بدان معنی است که کاربرد چنین فرآورده ای ۲۵ بار بیشتر از حالت عدم مصرف آن، به مصرف کننده پوشش می دهد. به عبارت دیگر، اگر فردی پس از ۱۰ دقیقه قرار گرفتن در آفتاب دچار قرمزی پوست شود، با استفاده از چنین فرآورده ای با فاکتور SPF متوسط ۲۵، این زمان به ۲۵۰ دقیقه افزایش خواهد یافت. هر چه فرآورده ی ضد آفتاب SPF بالاتری داشته باشد ، حفاظت کنندگی آن در برابر پرتوهای زیانبار فرا بنفش بیشتر خواهد بود ، اما عملا در عیار های بالاتر از بیست ، تفاوت مقدار حفاظت کنندگی بسیار کم می شود. در آب و هوای ایران عیار محافظتی بالاتر از بیست لازم است . هر نوع ضد آفتاب با هرعیاری که باشد، بیشتر از سه ساعت روی پوست موثر نیست و باید تکرار شود .
نکته مهم دیگر در رابطه با عدد (SPF) دامنه نوسانات آن می باشد به این معنی که (SPF) یک عدد مطلق نبوده و دارای دامنه تغییرات مثبت / منفی (- /+) بین ۲ تا ۵ واحد (برحسب روش اندازه گیری و قدرت آن) خواهد بود. به همین دلیل منطقی تر می باشد که از واژه متوسط در این رابطه استفاده شود، با این تعریف باید توجه داشت که بین یک فرآورده با SPF متوسط ۲۰ و یا متوسط ۲۵، تفاوت معنی داری وجود ندارد و عملکرد آنها بر روی پوست مصرف کننده چنین فرآورده هائی، یکسان می باشد.