دانستنی های پزشکی درمورد سرگیجه، را برای شما عزیزان و کاربران محترم جوانی ها قرار داده ایم , با مجله جوانی ها همراه باشید.
دانستنی های پزشکی درمورد سرگیجه
سرگیجه اصطلاحی برای توصیف احساس غش یا سبکی سر تا احساس ضعف و ناپایدار بودن است. سرگیجه ای که سبب شود احساس کنید که شما یا محیط اطرافتان می چرخد یا در حال حرکت است را سرگیجه دورانی (Vertigo) گویند.
سرگیجه یکی از شایع ترین علل مراجعه افراد بزرگسال به پزشک است. اگرچه سرگیجه مکرر یا مداوم می تواند شما را از کار کردن باز دارد اما سرگیجه به ندرت نشان دهنده یک بیماری جدی و تهدید کننده حیات است. درمان سرگیجه به علت و علائم شما بستگی دارد اما معمولاً موثر است.
نشانه ها
سرگیجه معمولاً می تواند به طور خاص به صورت یکی از احساسات زیر بیان شود:
• احساس کاذب حرکت یا چرخش (Vertigo یا سرگیجه دورانی)
• سبکی سر یا احساس غش
• از دست دادن تعادل یا عدم تعادل
• سایر احساسات مانند شناور بودن یا سنگینی سر
تعدادی از بیماری های زمینه ای می توانند سبب بروز این مشکلات شوند. برخی از این بیماری ها سبب بروز اختلال در سیگنال هایی می شوند که توسط مغز از یک یا تعداد بیشتری از سیستم های حسی دریافت می شوند:
• چشم ها، که به شما کمک می کند تا محل قرارگیری بدن در فضا و چگونگی حرکت آن را تعیین کنید.
• اعصاب حسی، که پیام هایی را درباره حرکات و حالات بدن به مغز می فرستند.
• گوش داخلی، که دارای حسگرهایی است که به تشخیص ثقل و حرکت عقب و جلو کمک می کند.
سرگیجه باعث اختلال تعادل در ایستادن می شود به طوری که فرد بی اختیار به این سو و آن سو می رود و گاهی هم در اثر زمین خوردن یا برخورد به جسمی سخت دچار آسیب جدی و حتی شکستگی استخوان می شود. چند عضو در بدن حفظ تعادل هنگام راه رفتن را تنظیم می کنند و در مراجعه بیمار با این شکایت باید تمام موارد مربوط به حفظ تعادل بررسی شود.
اختلال تعادل کاذب
علت اختلال تعادل کاذب معمولا اختلال های قلبی- عروقی است و منشاء عصبی ندارد. بیماران دچار اختلال تعادل کاذب معمولا به دنبال تغییر وضعیت از نشسته به ایستاده دچار افت فشار خون می شوند. افت فشار خون هم باعث سرگیجه و سیاهی رفتن چشم ها و زمین خوردن بیمار می شود.
اختلال های تعادلی کاذب که به دنبال مشکلات قلبی- عروقی ایجاد می شوند، با معاینه و گرفتن فشار خون بیمار در حالت نشسته و خوابیده قابل تشخیص است. این افراد ممکن است کم خون باشند، مایعات بدنشان کم شده باشد یا مشکل قلبی- عروقی داشته باشند که هریک درمان خاص خود را دارد.
اختلال تعادل واقعی
اختلال تعادل در راه رفتن وقتی رخ می دهد که قدرت کشش عضلانی کافی نیست و فرد نمی تواند تعادل خود را هنگام راه رفتن حفظ کند. این اختلال منشاء عصبی دارد. اختلال در تعادل ممکن است همراه با سرگیجه و حرکات پرشی در چشم ها باشد. این افراد معمولا از نظر ظاهری کاملا هوشیار هستند ولی شایع ترین علامتشان این است که در یک راستا قدم بر نمی دارند و به طرفین (چپ و راست) منحرف می شوند. اختلال تعادل در راه رفتن ممکن است با اختلال های حرکتی دست همراه شود به طوری که دست ها هم قدرت خود را از دست دهند یا لرزش پیدا کند.
منشا اختلال تعادل واقعی چیست؟
علل اختلال تعادل واقعی بسیار متنوع است. ممکن است منشاء این اختلال تعادل در مغز، نخاع، راه های ارتباطی نخاع به مخچه، قشر پیشانی مغز یا گوش داخلی باشد:
• منشا محیطی: شایع ترین سرگیجه و نداشتن تعادل در راه رفتن خوش خیم، به دنبال ضربه به سر ایجاد می شود. سرگیجه های ناشی از ضربه ممکن است بلافاصله یا چند روز بعد از حادثه ایجاد شود. گاهی هم التهاب در بخش حلزونی گوش وجود دارد که در آن عصب گوش درگیر است.
• منشاء مخچه ای: ضایعات مغزی که در مخچه یا مسیر مخچه به نخاع وجود دارد، اختلال تعادل ایجاد می کنند. در این مواقع احتمال التهاب در مخچه، تحلیل مخچه، تومور و خونریزی در مخچه مطرح می شود. البته ممکن است کمبود بعضی از ویتامین ها نیز اختلالی در مسیر مخچه به نخاع ایجاد کند که باعث سرگیجه و نداشتن تعادل هنگام راه رفتن شود.
• منشاء نخاعی: نوع دیگری از نداشتن تعادل در راه رفتن در اثر اختلال های نخاعی به وجود می آید. بیماری های ژنتیکی در نخاع، آسیب های نخاعی، فقر ویتامین B12 (باعث تحلیل رفتن بخش هایی از نخاع می شود که مسئول حفظ تعادل هستند. این افراد وقتی با چشم باز راه می روند، مشکلی ندارند ولی وقتی چشم ها را می بندند، به راحتی زمین می خورند) باعث اختلال در حفظ تعادل فرد می شود.
• منشاء در قشر پیشانی مغز: ضایعات دوطرفه در قشر پیشانی مغز هم می توانند اختلال در راه رفتن ایجاد کنند. این حالت را بیشتر در کهنسالانی که دچار سکته مغزی و متعاقب آن خونریزی در قشر پیشانی مغز شده اند، مشاهده می کنیم.
گاهی با وجود بررسی های فراوان علتی برای سرگیجه و نداشتن تعادل پیدا نمی کنیم. در این مواقع یافتن علت، باید با تحت نظر گرفتن بیمار باشد. درمان این بیماران مشکل تر و معمولا با توجه به علائم بیماری است.
درمان سرگیجه با گیاهان دارویی
- آبلیمو: سرگیجه بیشتر به این دلیل اتفاق میافتد که شما انرژی کافی در بدنتان ندارید. آب لیمو ترش با قدرت فوق العاده خود میتواند انرژی فراوانی به شما بدهد. با استفاده از آبلیمو، فلفل سیاه، نمک و آب؛ نوشیدنی سالم و اثربخشی برای درمان سرگیجه آماده کنید. از لیمو ترش بیشتر بدانید.
- فلفل: عدم گردش خون مناسب در بدن و در نتیجه نرسیدن انرژی کافی به برخی نواحی میتواند سبب سرگیجه شود. برای غلبه بر این مشکل قسمتهای مساوی از نمک، سرکه، خردل و فلفل را داخل یک لیوان آب بریزید. این نوشیدنی یکی از بهترین درمانهای خانگی برای سرگیجه است. این نوشیدنی گردش خون را بهبود بخشیده و در نتیجه سطح انرژی بدنتان را نیز بالاتر میبرد.
- اسطوخودوس، بابونه و نعناع: سرگیجه منجر به یک وضعیت غیر طبیعی در بدن میشود. مصرف چای بابونه یا چای نعنا میتواند به بازگرداندن حالت طبیعی بدن کمک کند. شما همچنین میتوانید برای رهایی از سرگیجهتان از ماساژ سر با روغن گرم اسطوخودوس استفاده کنید. این ماساژ گردش خون را بهبود بخشیده و عملکرد طبیعی مغز را تضمین میکند.
- زنجبیل: زنجبیل خواص درمانی متعددی دارد و میتواند سلولهای خسته را تقویت کند و به آنها انرژی دوباره دهد. فشار خون شما با خوردن آب خالص زنجبیل در مقادیر بسیار کم میتواند بهبود بیاید. عسل نیز یک ماده مغذی و طبیعی است؛ بنابراین شما میتوانید آب زنجبیل را به همراه عسل استفاده کنید تا از خواص درمانی گستردهتری بهره ببرید. این درمان گیاهی سبب بهبود گردش خون شما و افزایش محتوای هموگلوبین خون شما میشود. از زنجبیل، این گیاه مفید بیشتر بدانید.
- راهکارهای دیگر: درمانهای دیگر برای رفع سرگیجه مخلوط سرکه سیب و عسل، مخلوط ماست و پرتقال، لیمو و سایر مرکبات هستند.
- نوشیدنی گیاهی تقویتی: این خمیر گیاهی را در خانه با استفاده از ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری دانه گندم، ۱ قاشق غذاخوری دانه خشخاش، ۱۰ عدد مغز بادام و مغز ۱۰ عدد دانه کدو تنبل آماده کنید. تمام این محتویات را در طول شب در آب خیس کنید و سپس آنها را با آبی که در آن خیسانده شده آسیاب کنید تا به صورت یک خمیر در آیند. به این خمیر ۲ عدد میخک و ۱ قاشق غذاخوری روغن حیوانی نیز اضافه کنید. این خمیر را به شیر اضافه کرده و آن را به خوبی بجوشانید. میتوانید کمیشکر هم اضافه کنید تا نوشیدنیتان مزه بهتری داشته باشد. این نوشیدنی به شما به میزان کافی انرژی میدهد تا بتوانید از شر سرگیجه رهایی پیدا کنید.
گردآوری: