دانستنی هایی درباره ی مشکلات تیروئیدی
میلیون ها نفر دچار مشکلات تیروئیدی هستند اما اکثریت آنها از آن بی خبرند. تیروئید غده ای پروانه ای شکل است که در گردن قرار گرفته است، غده مهم در متابولیسم و سوخت وساز بدن محسوب می شود. وقتی غده تیروئیدتان خوب عمل نکند، می تواند بر هر جنبه از سلامتیتان، به ویژه وزن، افسردگی و سطح انرژی تان اثر بگذارد.ازآنجاکه مشکلات تیروئیدی که تشخیص داده نشده اند می تواند به شدت موجب چاقی، بیماری های قلبی، افسردگی، اضطراب، ریزش مو، ناکارایی جنسی، ناباروری و علائم و مشکلات دیگر شوند، خیلی مهم است که مراقب وضعیت سلامتی خودتان باشید.برای اینکه مشکل تیروئید داشته باشید لازم نیست همه این علائم را در خود مشاهده کنید. در زیر به چند مورد از متداول ترین علائم و نشانه های تیروئید اشاره می کنیم:
۱- درد مفصلی و عضله، مشکلات تونل کارپ و تاندون
درد در ناحیه عضلات و مفصل ها، ضعف دست ها و گرایش به ایجاد مشکل تونل کارپال در دست ها، تونل تارسال در ران ها و التهاب پلانتار در پاها، همه می توانند از علائم مشکلات تیروئید تشخیص داده نشده باشند.
۲- ناراحتی در گردن/بزرگ شدن گردن
احساس تورم در گردن و ناراحتی در قسمت جلویی گردن، خش دار شدن صدا یا بزرگ شدن محسوس تیروئید، همه از علائم تیروئید به شمار می روند.
۳- تغییر در وضعیت پوست و مو
پوست و مو شدیداً دربرابر مشکلات تیروئید آسیب پذیر هستند و به ویژه، ریزش مو یکی از متداول ترین علائم مشکلات تیروئید می باشد. در کم کاری تیروئید، موها معمولاً شکننده، زبر و خشک می شوند که خیلی راحت شکننده شده و می ریزند. پوست نیز ممکن است شدیداً زبر، خشک و پوسته پوسته شود. در کم کاری تیروئید، معمولاً ریزش موی غیرطبیعی در لبه بیرونی ابرو ایجاد می شود. در پُرکاری تیروئید، ریزش موی جدی اتفاق افتاده و پوست نیز حساس و نازک می شود.
۴- مشکلات گوارشی
کم کاری تیروئید معمولاً با یبوست جدی و طولانی مدت همراه است درحالیکه پُرکاری تیروئید با اسهال و سندرم روده آسیب پذیر همراه است.
۵- بی نظمی عادت ماهیانه و مشکلات باروری
کم کاری تیروئید معمولاً موجب سنگین تر شدن، دردناک تر شدن و بیشتر شدن عادت ماهیانه می شود و در پُرکاری تیروئید معمولاً عادت ماهیانه بسیار کوتاه، سبک و دیر به دیر خواهد شد. مشکلات تیروئیدی که تشخیص داده نشده و درمان نمی شوند ممکن است منجر به ناباروری نیز شوند.
۶- سابقه خانوادگی
اگر مشکلات تیروئید در خانواده شما موروثی باشند، شما بیشتر در معرض ابتلا به آنها قرار دارید. البته ممکن است از وجود این مشکل در خانواده خود اطلاع نداشته باشید، زیرا این مشکل معمولاً در میان نسل قبل به عنوان گواتر معروف بوده است. بنابراین به هر حرف و صحبتی که در خانواده درمورد گواتر و اضافه وزن ناشی از مشکل غدد پیش آمد دقت کنید زیرا همین ها می تواند به طور غیرمستقیم به مشکلات تیروئید اشاره داشته باشد.
۷- مشکلات کلسترول
بالا رفتن کلسترول، مخصوصاً وقتی به رژیم غذایی، ورزش یا داروهای پایین آورنده کلسترول واکنش پذیر نباشد، می تواند نشانه کم کاری تیروئید باشد. پایین بودن غیرطبیعی کلسترول نیر می تواند نشانه پُرکاری تیروئید باشد.
۸- افسردگی و اضطراب
افسردگی و اضطراب می توانند نشانه هایی از بیماری تیروئید قلمداد شوند. کم کاری تیروئید معمولاً با افسردگی همراه است و پُرکاری آن معمولاً با اضطراب و حملات ترس. افسردگی که به داروهای ضدافسردگی نیز واکنش نمی دهد هم می تواند نشانه یک اختلال تیروئید تشخیص داده نشده باشد.
۹- تغییرات وزن
ممکن است یک رژیم غذایی کم چربی و کم کالری را با یک برنامه ورزشی قوی دنبال کنید اما موفق به پایین آوردن وزنتان نشوید. مشکل در پایین آوردن وزن می تواند نشانه کم کاری تیروئید باشد. در پُرکاری تیروئید نیز ممکن است باوجود خوردن همان مقدار غذای قبل یا حتی بیشتر از آن وزنتان پایین بیاید. تغییرات وزن بی دلیل و غیرطبیعی می تواند نشانه های کم کاری یا پُرکاری تیروئید باشند.
۱۰- خستگی
احساس خستگی وقتی از خواب بیدار می شوید، طوریکه انگار ۸ تا ۱۰ ساعت خواب شب برایتان کافی نبوده است و قادر نیستید فعالیت های روزمره تان را شروع کنید، می تواند نشانه های مشکلات تیروئید باشد. (در پُرکاری تیروئید هم ممکن است فرد دچار بی خوابی شوید و همین باعث خسته ماندن شما در طول روز شود.)اگر این علائم را در خود مشاهده می کنید، حتماً به پزشک مراجعه کنید تا آزمایش کامل تیروئید از شما گرفته و وضعیتتان را ارزیابی کند.
علت پرکاری تیروئید
بیماری گریوز سبب پرکاری تیروئید می شود و شایعترین علت است در این بیماری سیستم دفاع طبیعی بدن ( ایمنی ) به غده تیروئید حمله می کند. در این جنگ تیروئید هورمون بیش از حد تولید می کند. مانند بسیاری از مشکلات تیروئید اغلب در فامیل ایجاد می شود. گاهی اوقات پرکاری تیروئید سبب غده تیروئید متورم و غده های کوچک در تیروئید به نام ندول های تیروئید می شود.که علت آن همان بیماری گریوز است. علل دیگر پرکاری، تیروئیدیت است و بدن آنتی بادی می سازد که به غده تیروئید آسیب می رساند همچنین ممکن است در اثر یک عفونت ویروسی یا باکتریایی ایجاد شود در ابتدا ممکن است سطح تیروئید بالا رود و هورمون تیروئید از غده آسیب دیده نشت پیدا کند و سبب هیپوتیروئیدی شود.علل غیر معمول دیگر پرکاری تیروئید مانند تومورها، خوردن مواد غذایی یا مصرف داروهایی که حاوی مقادیر زیادی از ید هستند. پرکاری تیروئید می تواند در هر سنی رخ دهد اما به ندرت بر کودکان تاثیر می گذارد. و بیشتر مردان و زنان را تحت تاثیر قرار می دهد بیماری گریوز شایع ترین علت پرکاری تیروئید است.
علائم پرکاری تیروئید
ممکن است هیچ علائمی وجود نداشته باشد. ممکن است ( احساس عصبی، لرزش دست، تندی ضربان قلب، فیبریلاسیون دهلیزی، نارسایی قلبی، مشکلات تنفسی، حرکات روده بیش از حد معمول ، ترشرویی، اجابت مزاج مکرر، عادت ماهیانه نامنظم در زنان، سینه های بزرگ در مردان، قرمزی و خارش پوست، تعریق، احساس گرما داشتن، موهای نرم و خوب ولی در حال ریزش، از دست دادن وزن بدون کاهش مقدار غذا خوردن، انگشت چماقی، بزرگی غده تیروئید بدون درد، ناخن های ضخیم شده با بستر در حال بلند شدن، افتالموپاتی گریوز ( چشم دوربین قرمز ، حساس به نور، مات و دوبینی )، میگزودم جلوی تیبیا، پوکی استخوان، ضعف یا خستگی ) داشته باشید.
تشخیص پرکاری تیروئید
پزشک شما در مورد نشانه های بیماری سوال می پرسد و یک معاینه بالینی انجام می دهد. سپس اگر شک به پر کاری تیروئید نماید آزمایش خون در خواست می کند.به علت سوخت و ساز بالا سطح تری گلیسرید و کلسترول پایین است.هورمون تحریک کننده تیروئید ( TSH ) که یک تست خونی است که سطح خون را از نظر TSH اندازه گیری می کند. اگر سطح TSH شما پایین است تست ها بیشتری نیاز است آزمایش هورمون های تیروئید، که آزمایش خون برای اندازه گیری سطح دو نوع از هورمونهای تیروئید به نام T3 و T4 می باشد. اگر سطح هورمونهای تیروئید شما بالا است پرکاری تیروئید مطرح است.آزمون T3RU اندازه گیری سطح پروتئین است که حمل هورمون تیروئید در خون را به عهده دارد این تست در تفسیر نتایج آزمایش خون T3 و T4 می تواند به پزشک کمک کند ولی به دلیل در دسترس بودن تست T4 از آزمون T3RU به ندرت استفاده می شود.پس از تشخیص پرکاری تیروئید دکتر شما ممکن است برای تشخیص اینکه آیا آنتی بادی به بافت تیروئید حمله کرده است تست آنتی بادی ضد تیروئید درخواست کند. این آزمون می تواند به تشخیص بیماری گریوز و تیروئیدیت خودایمن کمک کند.اسکن تیروئید رادیواکتیو و آزمون جذب ید رادیواکتیو که با استفاده از اشعه و یک دوربین ویژه ای برای پیدا کردن علت پرکاری تیروئید شما انجام می شود.اگر شما افتالموپاتی گریوز دارید ، پزشک ممکن است سونوگرافی، MRI یا CT اسکن درخواست نماید.با تشخیص پرکاری تیروئید شما تحت درمان پرکاری تیروئید قرار می گیرید و پزشک شما TSH و هورمون های تیروئید را چند بار در سال درخواست می کند تا ببینید که آیا تیروئید به خوبی به درمان جواب می دهد.
گردآوری: مجله ی اینترنتی جوانی ها