دمنوش های گیاهی ؛ نسخه طبیعی بیماری ها
دمنوش یا جوشانده به نوشیدنی‌هایی که معمولاً از دم کردن گیاهان مختلف به دست می‌آیند اطلاق می‌شود. این گیاهان معمولاً خاصیت دارویی نیز دارند و بخشی از داروهای طب سنتی را تشکیل می‌دهند.
این روزها آنقدر از عوارض رنگارنگ داروهای شیمیایی می‌شنویم که دیگر رغبتی برای مصرف‌شان نمانده و افراد سعی می‌کنند از جایگزین‌های گیاهی استفاده کنند. تب مصرف دمنوش‌های گیاهی هم دیگر حسابی گل کرده و بازار هم که پر شده از دمنوش‌های حاضر و آماده که هر روز یک مدل با یک عطر و طعم جدید جوابگوی هر طبع و ذائقه‌ای است.
دمنوش های گیاهی ؛ نسخه طبیعی بیماری ها
فرق دمنوش با جوشانده در چیست؟
اغلب گیاهان بافت سفت و خشنی دارند که بدن قادر به هضم این بافت و دسترسی به ترکیبات مفید آن نیست. در نتیجه برای آن که ما بتوانیم از این ترکیبات سودمند نفع ببریم با خیساندن گیاه در آب، دم کردن یا جوشاندن به اثرات مهم آن دست می یابیم. البته باید بدانید دم کردن و جوشاندن گیاهان دو روش مختلف است و نوشیدنی حاصل از هر روش، خاصیت و تاثیر جداگانه ای بر بدن می گذارد.
نحوه صحیح دم کردن به این شکل است که میزان خاصی از هر گیاه که معمولأ بین ۵ تا ۱۰ گرم است را در یک لیوان آب جوشیده و داغ می ریزند و در معرض حرارت مستقیم قرار نمی دهند . دمنوش باید در درجه حرارت محیط قرار بگیرد و در آن حتمأ بسته باشد . بعد از ۱۵ تا ۲۰ دقیقه مایع را صاف و نوشیدنی به دست آمده را که اصطلاحأ به آن دمنوش می گویند ، مصرف می کنند .
چند نوشیدنی زنانه
خانم‌هایی که کیست‌های تخمدان دارند می‌توانند از خواص دمنوش زیرفون بهره بگیرند؛ روزی یک لیوان دمنوش زیرفون می‌تواند به از بین رفتن کیست‌های تخمدان و نیز اختلالات زنانگی کمک کند و به همین جهت مصرف مداوم این دمنوش به آقایان توصیه نمی‌شود. دمنوش دیگری که باعث ترشح بهتر هورمون‌های زنانگی می‌شود، دمنوش رازیانه است که البته تاثیر بسیار خوبی بر رفع نفخ‌ها و مشکلات گوارشی دارد.
دیگر فکر و خیال نکنید
دمنوش اسطوخودوس تنش‌های فکری افراد را از مغز پاک می‌کند و در اصطلاح طب سنتی به اسطوخودوس جاروی دِماغ گفته می‌شود؛ یعنی مغز را پاک می‌کند. دمنوش اسطوخودوس به‌خصوص برای افرادی که تنش‌های فکری خانوادگی یا کاری دارند، بسیار مناسب است. برای تهیه این دمنوش به‌ازای یک لیوان آب جوش یک قاشق مرباخوری اسطوخودوس کافی است.
یک بادشکن طبیعی
برای تهیه دمنوش زیره بهتر است یک شب تا صبح یکی، دو قاشق مرباخوری زیره را در سرکه خیس کنید و بعد، زیره‌ها را از سرکه خارج و آنها را در یک لیوان آب جوش دم کرده و میل کنید. این دمنوش هم برای رفع نفخ بسیار خوب است اما از آنجا که افراد مختلف مزاج‌های متفاوتی دارند، این دمنوش‌های خانگی را بهتر است فقط یکی، دو بار در هفته میل کنند و استفاده بیشتر از این مقدار با مجوز پزشک باشد.
دمنوش های گیاهی ؛ نسخه طبیعی بیماری ها
با نشاط و سرزنده شوید!
اگر نصف قاشق مرباخوری سرخالی زعفران با دو، سه لیوان آب‌جوش مخلوط شود و مقداری نبات، چند قطره آبلیمو و حتی مقداری گلاب به آن اضافه کنید از اثرات نشاط‌آوری و ضدافسردگی بسیار قوی زعفران بهره خواهید برد. این نوشیدنی که نیاز چندانی به دم کشیدن ندارد، بدن را هم خوشبو می‌کند اما ممکن است باعث تپش قلب و سردرد شود بنابراین افرادی که سابقه تپش قلب یا سردردهای ضربان‌دار دارند، نباید از این دمنوش استفاده کنند.
اگر دیابت دارید…
پودر دارچین باعث کدر شدن دمنوش می‌شود اما خوب است دو، سه قلم چوب دارچین را با آب سرد شسته، خوب خرد کنید و یک تا دو ساعت روی حرارت بگذارید تا هم رنگی شبیه چای داشته باشد و هم خواص آن کامل خارج شود. دمنوش دارچین نشاط‌آور بوده و برای درمان افسردگی‌ها کمک‌کننده است، همچنین کاهنده قند خون برای دیابتی‌ها و نیز کاهنده چربی خون است. دمنوش دارچین هم مثل دمنوش زنجبیل بهبوددهنده دردهای مفصلی است و می‌تواند خواب افرادی که دچار پرخوابی هستند را کمتر کند.
یک نوشابه انرژی‌زای گیاهی
نصف قاشق مرباخوری پودر یا به اندازه یک بند انگشت کامل از زنجبیل تازه را خرد کرده و با دو لیوان آب جوشانده و میل کنید تا یک روز پر از انرژی داشته باشید. اگر طعم این دمنوش برای‌تان تند و غیرقابل تحمل است، چند قطره آب لیمو و مقداری عسل به آن اضافه کنید. این دمنوش باعث نشاط بسیار می‌شود؛ به‌خصوص اگر آن را صبح میل کنید فرد روزی بسیار پرانرژی و پرتلاش خواهد داشت. همچنین این دمنوش بهبوددهنده دردهای مفاصل و نفخ معده است، اما می‌تواند برای مبتلایان به زخم یا درد معده بسیار خطرناک باشد و سوزش معده یا سوزش زخم معده را افزایش می‌دهد.
زنجبیل در افرادی که سردردهای ضربان‌دار دارند، باعث تشدید سردرد می‌شود و به همین دلیل باید با احتیاط مصرف شود، اما افرادی که ضعف هضم دارند و بعد از خوردن دو، سه قاشق غذا احساس پری و سیری می‌کنند، می‌توانند برای تقویت هضم از این دمنوش استفاده کنند اما نوشیدن بیش از یک لیوان از این دمنوش به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
آبی بر آتش سرماخوردگی
اولین و دم‌دست‌ترین گیاهی که در هر خانه پیدا می‌شود، نعناع است که می‌شود معجونی مخصوص سرماخوردگی‌های زمستانی از آن تهیه کرد. دمنوش نعناع ضمن تقویت سیستم ایمنی بدن در رفع گلودرد هم موثر است و گرفتگی بینی که به خاطر افزایش ترشحات بینی ایجاد شده را باز می‌کند و فرد می‌تواند نفس راحتی بکشد. البته این دمنوش ضد نفخ است و در رفع دردهای شکمی که با خوردن مواد غذایی سرد در فصل زمستان- که خود نیز فصل سردی است- ایجاد می‌شود، موثر است. برای تهیه این دمنوش کافی است یک قاشق مرباخوری تا یک قاشق غذاخوری پودر نعناع را با یک و نیم لیوان آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم کنید.
از تقویت قلب تا درمان افسردگی
برای درمان افسردگی‌ها، یا افزایش انرژی افرادی که بنیه کمی دارند، می‌توان از دمنوش گل‌گاوزبان استفاده کرد و فقط باید حواس‌تان باشد که این دمنوش پتانسیل بالا بردن فشارخون را دارد، البته گاهی گزارش‌های ضد و نقیضی در این زمینه وجود دارد و باتوجه به نوع ژنتیک فرد، ممکن است فشارخون را کاهش دهد. اما چون اصولا پتانسیل افزایش فشار خون را دارد، بهتر است افرادی که دچار پرفشاری خون هستند از دمنوش‌های جایگزین استفاده کرده یا یک بار این دمنوش را مصرف کنند، علائم خود را کنترل کرده و ببینند آیا دچار علائم افزایش فشارخون که در بعضی‌ها داغ شدگی، سردرد، احساس تپش قلب و. . .است، می‌شوند یا خیر که در صورت این اتفاق نباید دیگر سراغ این دمنوش بروند.
دمنوش های گیاهی ؛ نسخه طبیعی بیماری ها
داروی ضدفشارخون تابستانی
برای کاهش فشارخون می‌توان از ترکیب رز چینی، کمی گرد لیمو و گرد غوره استفاده کرد. از این ترکیب یک چای ترش مزه تهیه می‌شود که برای پایین آوردن فشارخون مناسب است اما این دمنوش یکی از چای‌های ترکیبی است که در زمستان نوشیدنش زیاد به صلاح نیست چون طبعش سرد است و بیشتر به درد هوای گرم تابستان می‌خورد، بنابراین اگر فردی فشارخون دارد و طبعش هم خیلی گرم است، می‌تواند در زمستان از این چای استفاده کند.
دمنوشی برای زندگی بدون استرس!
برای تهیه این دمنوش یک قاشق غذاخوری بابونه، یک قاشق غذاخوری بادرنجبویه، یک قاشق غذاخوری اسطوخودوس و دو قاشق غذاخوری گل بنفشه (در تابستان) را با دو لیوان آب‌جوش مخلوط می‌کنیم اما در زمستان گل بنفشه را به یک قاشق غذاخوری محدود می‌کنیم. این ترکیب را با دو لیوان آب‌جوش ۲۰ دقیقه دم می‌کنیم، بعد می‌توان آن را تا سه بار در روز میل کرد. این دمنوش برای افرادی که به‌طور ناگهانی عزیزی را از دست داده و به‌اصطلاح دچار ترومای روحی و در پی آن دچار دردهای دائمی سر، شکم و… می‌شوند نیز کارساز خواهد بود.
یک آرامبخش زمستانی
دمنوش بادرنجبویه (lemon balm) به ریلکس شدن ذهن، آرامش و خواب خوب کمک می‌کند، طبع این نوشیدنی گرم است و برای زمستان بسیار مناسب است. این دمنوش را به دفعات می‌توان مصرف کرد و هیچ منعی برای افراد با مزاج‌های مختلف ندارد.
خستگی جسم و جان را برطرف کنید
ترکیب چای سفید، چای سبز و مقدار اندکی دارچین خستگی‌تان را کم می‌کند. این دمنوش می‌تواند به دفعات استفاده شود چراکه ضرر بسیار کمی دارد و بیشتر منفعت است، ترکیب این مواد به بازسازی قوا و رفع خستگی خیلی کمک می‌کند و برخلاف اسطوخودوس فقط رفع خستگی روحی نمی‌کند و علاوه بر آن خستگی جسمی را هم برطرف می‌کند. دمنوش‌های ترکیبی معمولا هرکدام برای یک منظور با هم ترکیب می‌شوند، مثلا دسته‌ای از دمنوش‌های ترکیبی انرژی‌زا هستند و بعضی دیگر کاهنده فشارخون و دسته‌ای دیگر آرامش‌بخش هستند که برخلاف انرژی‌زاها که ضربان قلب و انرژی را افزایش می‌دهند به ریلکسیشن و تنش‌زدایی از بدن کمک می‌کنند.
قاعده کلی برای تهیه دمنوش‌ها
دمنوش‌هایی که با برگ یا گل تهیه می‌شوند، مدت دم‌کشیدن‌شان کم است و کافی است بین ۲۰ دقیقه تا نیم ساعت روی حرارت قرار بگیرند اما آنها که چوب (مثل دارچین)، ریشه (مثل زنجبیل) یا بذر (مثل انیسون و رازیانه) دارند، مدت زمان دم کشیدن طولانی‌تری دارند تا عصاره‌شان به خوبی خارج شود مثلا دارچین را تا دو ساعت یا حتی بیشتر هم می‌توان روی حرارت غیرمستقیم گذاشت به این ترتیب عصاره‌اش بیشتر خارج می‌شود و نباید نگران تغییر طعم یا از دست رفتن خاصیتش بود.
گردآوری: جوانی ها