خواص گل گاوزبان با لیموعمانی
یک استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: «ترکیب گلگاوزبان با لیموعمانی علاوه بر اینکه باعث میشود رنگ بهتری پیدا کند و مزه آن بهتر شود، بر خاصیت آرامبخشی این گیاه میافزاید.»دکتر صالحی سورمقی اظهار داشت: «گلگاوزبان حاوی ترکیبات بنفش رنگی است که از نظر علمی این ترکیبات، مواد آنتوسیانینی هستند و از مهمترین خواص دارویی این گیاه میتوان به آرامبخش بودن آن اشاره کرد.»وی با اشاره به اینکه میزان مصرفی این گیاه در بزرگسالان حدود ۸-۵ گرم معادل یک قاشق غذاخوری سرپر است، گفت: «برای تهیه دمنوش این گیاه میتوان ۸-۵ گرم از گل این گیاه را در یک لیوان آب جوش ریخت و آن را به طور غیرمستقیم روی حرارت (حرارت غیرمستقیم مانند بخار کتری یا سماور) قرار داد. ۲۰-۱۵ دقیقه زمان کافی است که روی بخار دم بکشد. سپس آن را صاف کرد و نوشید.»
این متخصص فارموگنوزی با بین اینکه آنتوسیانینها در برابر حرارت مقاوم نیستند و در اثر حرارت زیاد، خیلی سریع از بین میروند، افزود: «گلگاوزبان نباید به طور مستقیم روی حرارت باشد و زیاد حرارت بیند. عطر، طعم و خاصیت آن در اثر دم کردن طولانیمدت از دست میرود. با ۱۰ دقیقه جوشاندن این گیاه، بیش از ۵۰ درصد از خاصیت آن از بین میرود. هر چه بیشتر بجوشد آنتوسیانینهای آن نیز بیشتر تخریب میشود.»سورمقی در ادامه افزود: «برای اینکه رنگ گل گاوزبان زیباتر شود و خاصیت آرامبخشی آن افزایش یابد بهتر است کمی لیموعمانی به آن بیفزایید. به ازای یک قاشق گلگاوزبان، یک لیموعمانی را بشکنید و دانههای تلخ آن را خارج کنید و سپس پرهای لیموعمانی را در لیوان آب جوش همراه با گلگاوزبان بریزید و بگذارید دم بکشد. میتوانید مقداری هم نبات به این نوشیدنی بیفزایید تا سردمزاجی گلگاوزبان گرفته شود و بهعنوان مصلح عمل کند.»وی در پایان با تأکید بر اینکه گلگاوزبان نباید بهطور مدام و هرروزه مصرف شود، گفت: «گل گاوزبان را نباید هر روز مصرف کرد چراکه ممکن است در افراد مختلف باعث افزایش یا کاهش فشارخون شود. کسانی که تمایل به نوشیدن دمنوش این گیاه دارند میتوانند پس از یک هفته تا ۱۰ روز، مصرف آن را برای یک هفته قطع کنند یا اینکه یک روز درمیان آن را بخورند.»گیاه گاوزبان به عنوان یکی از غنیترین منابع اسیدهای چرب اصلی بشمار میرود بطوریکه از آن به عنوان غنیترین منبع شناختهشده برای (Gamma Linoenic Acid (GLA در نزد بشر معرفی شدهاست. گل گاوزبان یک گیاه علفی یک سالهاست که از اردیبهشت تا شهریور گل میدهد.نحوه استفاده گل گاو زبان به صورت دم کرده مصرف میشود و برخی مقداری فندق هم با آن مصرف میکنند.
گیاهشناسی (گل گاو زبان)
گاوزبان گیاهی است علفی و یکساله که ارتفاع ساقه آن تا ۶۰ سانتیمتر میرسد ساقه آن شیاردار و خاردار میباشد. برگهای این گیاه ساده و پوشیده از تارهای خشن است. گلهای آن به رنگ آبی، سفید و بنفش میباشد.گاوزبان احتمالا از شمال آفریقا به نواحی دیگر راه یافته و امروزه در منطقه مدیترانه، نواحی شمال آفریقا و قسمتهایی از خاورمیانه میروید. گل، برگ و سرشاخههای گلدار آن به مصرف دارویی میرسد.گاوزبان گیاهی مقاوم به شوری است که قادر به جذب یونهای سدیم، کلر، پتاسیم، کلسیم و منیزیم از خاک میباشد و میتوان از این گیاه برای خارج ساختن این یونها از خاک و اصلاح خاکهای شور و قلیا استفاده کرد.[۲] در ویکیپدیای زبانهای دیگر به ترکیبات سمی و آلکالوئیدی این گیاه هم اشاره شده.
خواص داروئی گلگاوزبان
بر اساس کتاب قانون بوعلی سینا:(قانون در طب انتشارات صداوسیما صفحه ۲۰۲) مزاج:گرمیش نزدیک به اعتدال است و کمی به سوی گرمی گرایش دارد، در آخر اول رطوبتی دارد. خوزی گفتهاست در آخر دوم سرد و تر است و این نظریه از راستی دور است.
۱) گل گاو زبان و برگهای آن تصفیه کننده خون است.
۲) آرام کننده اعصاب است.
۳) عرق آور است.
۴) ادرار آور است.
۵)کلیهها را تقویت میکند.
۶) سرماخوردگی را برطرف میکند.
۷) برای از بین بردن سرفه از دم کرده گل گاو زبان استفاده کنید.
۸) در درمان برونشیت موثر است.
۹) بی اختیاری دفع ادرار را درمان میکند.
۱۰) التهاب و ورم کلیه را درمان میکند.
۱۱) در درمان بیماری سرخک و مخملک مفید است.
۱۲) ضماد برگهای گاو زبان برای رفع ورم موثر است.
۱۳)برگهای گاوز بان را بپزید و مانند اسفناج از آن استفاده کنید.
۱۴) برگهای تازه گل گاو زبان دارای مقدر زیادی ویتامین C میباشد و در بعضی از کشورها آنرا داخل سالاد میریزند.
۱۵) این گیاه درمان خوبی برای فلاش بک زدنهای متوالی در زندگیست
گردآوری: