عواملی که باعث افتادگی رحم در خانمها می شود
ناباروری شایع‌ترین پیامد چسبندگی رحم به شمار می‌رود و به عبارتی، ۴۳ درصد از زنان مبتلا به چسبندگی‌های رحمی از ناباروری رنج می‌برند. بی‌نظمی‌های قاعدگی نیز بین زنانی که با این بیماری دست و پنجه نرم می‌کنند، به وفور مشاهده می‌شود.در این میان آمارها نشان می‌دهد که نیمی از زنان مبتلا به چسبندگی رحم دچار ناباروری می‌شوند و شمار زیادی هم هرگز دچار بی‌نظمی‌های قاعدگی نمی‌شوند.شواهد حاکی از آن است که حدود ۹۰درصد از موارد چسبندگی رحم از عوارض سقط جنین به‌شمار می‌رود ولی عفونت‌هایی مانند «سل دستگاه تناسلی» که در آمریکا شیوع بسیاری دارد، در بروز چسبندگی‌های رحمی نقش دارد.از شایع‌ترین عوارضی که چسبندگی رحم به دنبال دارد، می‌توان به ناباروری و کاهش قدرت باروری زنان اشاره کرد. ولی پزشکان معتقدند که مبتلایان به انواع چسبندگی‌های خفیف تا متوسط رحم پس از درمان بین ۷۰ تا ۸۰ درصد قادر به بارداری هستند. در مقابل، مبتلایانی که دارای چسبندگی‌های شدید هستند تنها ۲۰ تا ۴۰ درصد پس از درمان شانس بارداری دارند.
عوامل پدیدآورنده چسبندگی رحم
عمل جراحی تخمدان یکی از عوامل شایع بروز چسبندگی‌های رحمی محسوب می‌شود. در واقع، در زنانی که از کیست‌های تخمدان رنج می‌برند و به دلیل بزرگ یا متعدد بودن آنها مجبور به عمل می‌شوند، شیوع چسبندگی رحم بسیار بالاست.
«آندومتریوز» اختلال و بیماری‌ای است
که طی آن، بافت‌هایی مشابه آندومتر در نقاط دیگری از بدن غیررحم تشکیل می‌شود. مبتلایان به این بیماری غالبا تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند تا بافت‌های اضافی برداشته شوند. این عارضه اغلب در نواحی لگن و شکم ایجاد می‌شود که با التهاب و چسبندگی‌های بالای رحمی همراه است. بافت‌های غیرعادی معمولا از طریق عمل جراحی خارج می‌شوند. روش جراحی «میومکتومی»، برداشتن بافت داخلی رحم اطلاق می‌شود که طی آن، تشکیل بافت‌های چسبنده رحمی از عوارض این عمل جراحی به‌شمار می‌رود.در نوعی دیگری از اعمال جراحی رحم، پزشک چسبندگی‌های رحمی را برمی‌دارد. این اقدام، بهبود زخم‌ها و نقاط چسبنده را تسریع کرده ولی از سوی دیگر، عاملی برای تشکیل مجدد چسبندگی‌های رحمی محسوب می‌شود.جراحی ترمیمی لوله‌های فالوپ داخل رحم، روش حساسی است که پزشک از طریق آن اقدام به برداشتن چسبندگی‌های موجود می‌کند. ولی متاسفانه همین عمل جراحی عاملی برای تشکیل چسبندگی‌های جدید به‌شمار می‌رود. از سوی دیگر، چسبندگی رحمی معمولا در زنانی که به بیماریهای التهابی لگن و بیماریهای واگیردار جنسی مبتلا هستند بسیار شایع است.
صدمات وارده:
آسیب‌هایی که در طول عمل‌های جراحی به بافت رحم وارد می‌شود، اصلی‌ترین عامل بروز چسبندگی‌های رحمی به‌شمار می‌رود.
ایسکمی: جریان خون در طول عمل جراحی اغلب به دلیل برداشتن بافت‌ها، مختل می‌شود به‌طوری که احتمال تشکیل لخته‌های خونی در چنین شرایطی افزایش می‌یابد. این حالت باعث بروز مشکلی موسوم به «ایسکمی» یا کاهش جریان خون بافتی می‌شود که درنهایت منجر به چسبندگی‌های بافت رحم می‌شود.
اجسام خارجی:
برخی اجسام خارجی مانند بخیه، پرزهای ناشی از اسفنج یا پودر تالک به جا مانده از دستکش‌های جراحی عواملی هستند که باعث بروز چسبندگی‌های بافت رحم می‌شوند. در واقع، اجسام خارجی نوعی واکنش التهابی در بدن ایجاد می‌کنند که باعث تشکیل چسبندگی بین بافت‌های دیواره رحم می‌شود.
روشهای درمانی کدامند؟
پزشکان معمولا برای درمان چسبندگی رحم، عمل جراحی و برداشتن قسمت‌های چسبیده شده به دیواره رحم را توصیه می‌کنند که به «هیستروسکوپی» معروف است. جراح پس از عمل، نوعی وسیله همانند سوند پلاستیکی را به‌طور موقت داخل رحم قرار می‌دهد که دیواره‌های رحم را به‌منظور جلوگیری از چسبندگی مجدد، از هم جدا نگه می‌دارد.علاوه‌بر این، درمان‌های هورمونی که با تجویز استروژن و پروژسترون صورت می‌گیرد و نیز داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی نیز از گزینه‌های پیشنهادی پزشکان در مواجهه با مبتلایان به چسبندگی‌های رحمی به‌شمار می‌رود که غالبا پس از عمل جراحی و جهت کاهش خطر عود بیماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پزشکان معمولا از روش سونوگرافی ترنس واژینال به‌منظور شناسایی و مشاهده ضخامت لایه‌های چسبنده داخل رحم استفاده می‌کنند و از این طریق می‌توانند دید بهتری نسبت به منطقه‌ای که باید مورد عمل جراحی قرار گیرد، پیدا کنند. از سوی دیگر، پزشک ممکن است از بافت داخل آندومتر (لایه پوششی داخلی رحم) نمونه‌برداری کند تا طبیعی یا غیرطبیعی بودن بافت داخل رحم را مورد بررسی قرار دهد.
استروژن خوراکی که معمولا پزشک بعد از عمل جراحی برای بیمار تجویز می‌کند، علاوه بر تقویت رشد پوشش داخلی رحم، از رشد مجدد بافت زخم در داخل رحم جلوگیری می‌کند. گاهی پزشک ممکن است هفت تا ۱۴ روز پس از انجام نخستین عمل جراحی، عمل دیگری را توصیه کند تا مانده‌های احتمالی چسبندگی رحمی را نیز خارج کنند.طی این جراحی، پزشک از ابزار کوچک و انعطاف‌پذیری به نام «هیستروسکوپ» برای شناسایی بافت‌های چسبنده‌ای استفاده می‌کند که مجدد تشکیل شده‌اند و در واقع به کمک این ابزار، این بافت‌ها را از بین می‌برد.این فرآیند جراحی در فواصل ۷ تا ۱۴ روزه از هم مجدد صورت می‌گیرد تا زمانی که دیگر بافت چسبنده‌ای داخل رحم مشاهده نشود.
ولی به‌طور کلی، این جراحی بیشتر از سه مرتبه برای بیماران انجام نمی‌گیرد. قرار دادن بالون داخل رحمی از دیگر گزینه‌هایی است که پزشکان ممکن است در دستور کار خود قرار دهند. آنها یک بالون باد شده یا وسیله‌ای را همانند «آی‌یوی‌دی» داخلی رحمی، پس از نخستین عمل جراحی در درون محفظه رحم قرار می‌دهند تا از رشد مجدد بافت‌های چسبنده جلوگیری کنند. متخصصان معتقدند که پوشیدن شلوارهای تنگ و فاق کوتاه از عمده دلایل بروز چسبندگی‌های رحمی در زنان و دختران جوان به‌شمار می‌رود.
در افتادگی رحم یک ارگان داخل لگنی مثل رحم و یا مثانه از جای طبیعی خود در لگن نزول یا پرولاپس کرده و به دیواره واژن فشار می آورد .افتادگی رحم زمانی رخ می دهد که عضلات نگاهدارنده ارگانهای لگنی بر اثر عوامل مختلفی نظیر سن بالا ، حاملگی و یا جراحی تضعیف شده باشند. بیشتر خانمها درجاتی از افتادگی رحم را دارند که این حالت می تواند برایشان ناراحت کنند ه و یا حتی درد ناک باشد ، اما در اغلب موارد مشکل طبی عمده ای محسوب نمی شود و براحتی با عمل جراحی قابل درمان است.
علل افتادگی رحم:
در اغلب موارد علت بیماری ، فشار ناشی از حاملگی و زایمان بچه است . علل دیگر بیماری شامل سن بالا، چاقی ، سرفه مزمن و یبوست های مکررو تومورهای لگنی هستند.
علائم افتادگی رحم:
– بی اختیاری ادرار
– احساس فوریت در ادرار
– تکرر ادرار
-در موارد شدید با احتباس ادراری و درد ناشی از آن و آنوری(عدم تشکیل ادرار)
– یبوست
– اسهال
– زور پیچ(تنسموس)
– بی اختیاری مدفوع
– کمر درد
– پهلو درد
– درد لگن
– ناراحتی کلی لگن
– دیس پارونی(درد موقع نزدیکی)
– لکوره(افزایش ترشحات واژن)
– احساس خروج چیزی از واژن
– احساس پری در واژن
– احساس چیزی لغزان در واژن
-منوراژی(افزایش حجم خونریزی قاعدگی)
-منو متروراژی(خونریزی زیاد قاعدگی+لکه بینی )
تشخیص افتادگی رحم:
پزشک از شما سئوالاتی در مورد نشانه های شما و دارو های مصرفی و تعداد و نحوه حاملگی های قبلی و مشکلات طبی می پرسدو سپس یک معاینه کلی شامل معاینه لگن از شما بعمل می آورد.
درمان افتادگی رحم:
درمان افتادگی رحم بسته به این است که چه ارگانی درگیر است . درمان صبر و انتظار و پایش بیمار در موارد درجات خفیف بیماری که بیمار فقط دارای افتادگی بدون علائم است ، بکار می رود .در این مدت از بیمار دارای افتادگی رحم خواسته می شود که فیبر بیشتری در رژیم غذائی روزانه ( حدود ۲۰ گرم ) برای پیشگیری از یبوست مصرف کند و اگر دچار سرفه مزمن است آن را درمان کند .بیمار دارای افتادگی رحم بایستی از بلند کردن اشیا سنگین و سیگار کشیدن خودداری کند. از کافئین ( موجود در قهوه و چای و نوشابه های گازدار ) پرهیز کند و اگر دارای اضافه وزن است ، سعی در کاهش وزن خود داشته باشد. انجام ورزشهای تقویت کننده عضلات لگن یا کگل kegel که شامل انقباضات مکرر ( حداقل ۱۰ با در روز هر بار ۱۰ جلسه ) به مدت ۳ تا ۶ ماه در درمان درجات خفیف افتادگی رحم موثر بوده است .اگر هنوز پس از تغییر در نحوه زندگی فرد دارای علائم بود ، پزشک جراحی ترمیم سیستوسل – رکتوسل را توصیه می کند.
عمل جراحی افتادگی رحم و مثانه و پرینورافی( جراحی ترمیم پرینه و عمل تنگ کردن واژن ) گزینه مناسب یرای افرادی محسوب می شود که :
– درد شدید بدلیل پرولاپس و افتادگی رحم و مثانه دارند
– مشکلات روده و یا مثانه مثل عدم تخلیه کافی مدفوع و یا بی اختیاری ادراری دارند
– مشکل در رابطه جنسی دارند ( بدلیل گشادی دهانه رحم و واژن )
گردآوری: