عوامل چاقی و راه های درمان آن کدامند؟
این روزها همه جا بحث از چاقی، اضافه وزن و لاغر شدن است، اما آیا تابحال فکر کرده‌اید، که شما واقعا چاق هستید یا نه و یا اینکه به رژیم غذایی و کم کردن مصرف غذا اصلا احتیاجی دارید.
وزن بدن زمانی افزایش می‌یابد که مقدار انرژی که از خوردن غذا به دست می‌آ‌ید از مقدار انرژی که با فعالیت روزمره سوزانده و مصرف می‌شود، بیشتر باشد. اگر مقدار افزایش وزن در حدی باشد که مقدار نمایه توده بدنی بین ۲۹٫۹ تا ۲۵ کیلوگرم بر مترمربع باشد، اضافه وزن و اگر ۳۰ و بالاتر باشد، چاقی محسوب می‌شود.
عوامل چاقی و راه های درمان آن کدامند؟
عوامل چاقی کدامند؟
– مصرف غذاهای پرانرژی مانند مواد قندی و چربی‌ها، پرخوری و بی‌علاقگی به میوه‌ها و سبزی‌ها یکی از دلایل چاقی به شمار می رود.
– کم تحرکی
– افرادی که با افزایش سن، کم تحرک هستند و بیشتر می‌خوابند و بالطبع نیاز به انرژی کمتری دارند، اما دریافت انرژی یعنی مواد غذایی را که مصرف می‌کنند به مقدار لازم کاهش نمی‌دهند.این مورد یکی از موارد مهم از علل چاقی می باشد.
– بیماری‌هایی که سبب کاهش فعالیت می‌شوند مانند بیماری‌های استخوانی مفصل مانند آرتروز
– اختلال در فعالیت برخی از غدد داخلی بدن مانند کم کاری غده تیروئید
– زمینه ارثی چاقی
از کجا بدانید که شما چاق هستید؟
برای مشخص کردن اینکه چاق هستید یا لاغر و همچنین اندازه گیری اینکه چقدر چاقید شما می توانید از ابزاری بنام شاخص توده بدنی (BMI) استفاده کنید. شاخص توده بدنی ترکیبی از قد و وزن شماست و اگر این شاخص بالاتر از ۳۰ باشد سلامتی شما در خطر قرار دارد.
افرادیکه چربی بدنشان بیشتر در میانه و بالا قرار دارد، بیشتر از افرادیکه چربی بدنشان در ران و دور لگن قرار دارد، در خطر بیماریها هستند. در خانم ها دورکمر ۸۸ سانت(۳۵اینچ) و در آقاین دور کمر ۱۰۱ سانت (۴۰ اینچ) و بیشتر خطر بیماری را افزایش می دهد.
عوارض چاقی و اضافه وزن چیست؟
هر چه وزن بیشتر باشد، قلب مجبور است سخت‌تر کار کند. چاقی سبب بروز بسیاری از بیماریها می‌شود که برخی از عوارض چاقی عبارتند از بیماری‌های قلبی – عروقی (مانند سکته قلبی، سکته مغزی و فشار خون بالا)، عوارض ریوی، دیابت، بیماری کبد و مجاری صفراوی (مانند سنگ کیسه صفرا و مجاری صفراوی، سیروز کبدی و …)، نقرس، آرتروز و درد مفاصل، برخی سرطان‌ها مانند (سرطان رحم)، فتق و ایجاد واریس.
اما به خاطر بسپارید که اگر بتوان وزن را کم کرد و به وزن مناسب رسید می‌توان از بروز همه عوارض چاقی تا حد زیادی جلوگیری کرد.
پایین آوردن وزن تا رسیدن به حد مطلوب باید تدریجی و مداوم باشد و این بسیار بهتر و سالم‌تر از کم کردن سریع وزن است. بهترین راه برای این کار، افزایش فعالیت بدنی، اصلاح رژیم و عادت‌های غذایی و کاهش مصرف انرژی است (یعنی مصرف غذاهای پرانرژی مانند غذاهای چرب و شیرین را کاهش دهید.)
توصیه‌های بهداشتی برای جلوگیری از چاقی- رژیم غذایی:
برای پیشگیری از چاقی رعایت برنامه غذایی و تغذیه صحیح سبب می‌شود که ضمن تامین نیازمندی‌های اصلی مواد مغذی، از زیاده‌روی در مصرف غذا خودداری و سلامتی تضمین شود.
عوامل چاقی و راه های درمان آن کدامند؟
بنابراین برای درمان چاقی:
– مصرف غذاهای چرب یعنی مصرف لبنیات پرچربی، روغن، کره، گوشت قرمز پرچربی، کله و پاچه، سیرابی و شیردان، جگر، مغز، قلوه، دل، سس سالاد و پوست مرغ را به حداقل برسانید.
– در درمان چاقی غذاها را بیشتر به صورت آب‌پز، بخارپز یا کباب شده تهیه کنید.
– از مواد غذایی فیبردار مانند سبزیجات مختلف، میوه‌ها، نان سبوس‌دار، حبوبات (لوبیا، عدس، نخود، ماش، لپه و باقلا) و غلات (برنج، گندم سبوس‌دار و جو با پوست) بیشتر مصرف کنید.
– بهتر است برای درمان چاقی شکمی تخم‌مرغ خصوصا زرده آن را حداکثر هفته‌ای دو عدد مصرف کنید.
– در درمان چاقی بهتر است برای پخت و پز از روغن مایع استفاده کنید.
– مصرف غذاهای پرانرژی نشاسته‌دار و دارای قند زیاد مانند انواع ماکارانی، سیب‌زمینی، نان و برنج به خصوص مصرف قند و شکر (قند خالص)، نوشابه‌های شیرین، شیرینی و شکلات را به حداقل برسانید.
– از مصرف غذاهای آماده پرانرژی (غذاهای فوری یا میان وعده) مانند چیپس، پیراشکی، سمبوسه، سوسیس و کالباس حتی‌الامکان بپرهیزید.
– وعده‌های غذا خوردن را افزایش دهید ولی میزان غذای مصرف شده در هر وعده را کم کنید. نوع غذا خیلی مهم‌تر از مقدار آن است. در ساعات منظم غذا بخورید.
عوامل چاقی و راه های درمان آن کدامند؟
درمان چاقی با ورزش:
سمت دیگر ترازوی تعادل وزن، ورزش است. قرار دادن ورزش در برنامه زندگی روزمره همچون خواب و غذا امری ضروری است. بهترین، آسان‌ترین و مناسب‌ترین ورزش پیاده‌روی است که با سرعت متوسط (حدی که در عین فعالیت قادر به صحبت باشید) انجام شود.
– اگر بالای ۴۰ سال هستید، حتی اگر بیماری خاصی ندارید قبل از شروع ورزش یا افزایش فعالیت بدنی با پزشک مشورت کنید. ضمنا باید توجه داشت افراد مسن، بیماران قلبی، افراد مبتلا به بیماری‌های مفصلی و مبتلایان به آسم باید قبل از اقدام به ورزش مورد معاینه پزشک قرار بگیرند.
– اگر فقط فعالیت بدنی افزایش یابد در حد محدودی باعث کاهش وزن می‌شود، بنابراین باید حتما با مصرف کمتر مواد غذایی همراه باشد.
– برای درمان چاقی توصیه می‌شود حداقل هفته‌ای سه مرتبه و ترجیحا هر روز و هر بار به مدت نیم ساعت تمرینات ورزشی با شدت متوسط انجام دهید. می‌توانید این مدت را به مدت‌های کوتاه‌تر حداقل ۱۰ یا ۱۵ دقیقه‌ای تقسیم کنید و در روز دو یا سه مرتبه ورزش کنید.
– در کارهای روزمره، فعالیت خودتان را زیاد کنید. چاقی فقط یک مشکل زیبایی نیست. همانطور که گفتیم وزن اضافی سلامت شما را به خطر می‌اندازد. پس به محض اینکه به وزن مناسب رسیدید برای نگهداری آن باید به ورزش و خوردن غذای متعادل و مناسب ادامه دهید.
می شود از جراحی یا دارو برای لاغری استفاده کرد؟
در نوشته های پیشین به بیان مطالبی در مورد قرصهای لاغری پرداختیم. این قرصها و داروها عموما توانایی لاغر کردن شما بدون اینکه در زندگی خود تغییر ایجاد کنید را ندارند و در بیشتر مواقع هم سلامتی شما را بخطر می اندازند. در مورد جراحی هم نتیجه به همین این صورت است، چرا که حتی اگر شما جراحی یا لیپوساکشن انجام دهید و تغییری در عادات زندگی خود ایجاد ننمایید، بازهم دوباره چاق می شوید.