لاغر شدن با گیاه معجزه آسای اسفرزه wp-image-42417 size-full" title="خواص دارویی اسفرزه,اسفرزه,خواص اسفرزه,خواص درمانی اسفرزه,طب سنتی,گیاه دارویی برای کاهش قند خون,کاهش قند خون,لاغر شدن با گیاه معجزه آسای اسفرزه ,خواص گیاه اسفرزه,گیاه طبی,گیاهان دارویی برای," src="http://javaniha.com/wp-content/uploads/2015/04/578765464654.jpg" alt="خواص دارویی اسفرزه,اسفرزه,خواص اسفرزه,خواص درمانی اسفرزه,طب سنتی,گیاه دارویی برای کاهش قند خون,کاهش قند خون,لاغر شدن با گیاه معجزه آسای اسفرزه ,خواص گیاه اسفرزه,گیاه طبی,گیاهان دارویی برای," width="367" height="400" srcset="http://www.javaniha.com/wp-content/uploads/2015/04/578765464654-275x300.jpg 275w, http://www.javaniha.com/wp-content/uploads/2015/04/578765464654.jpg 367w" sizes="(max-width: 367px) 100vw, 367px">
اسفرزه(نام علمی: Plantago psyllium یا Plantago ovata) یکی از گیاهان است و در ایران از جمله در بلندی‌های بالای ۲۵۰۰ متر در استان کهگیلویه و بویراحمد می‌روید.در زبان بلوچی به آن برنجاسک می گویند و این گیاه در بلوچستان ایران و پاکستان به وفور رشد میکند که بلوچها تخم این گیاه را جهت رفع اسهال با ماست مخلوط کرده و به خورد بیمار می دهند که بسیار موثر است.
این گیاه علفی و یکساله، بدون ساقه یا دارای ساقه‌های کوتاه و برگهای باریک، دراز و نوک تیز با سه رگبرگ سراسری در جهت طول برگ، گلهای کوچک آن به صورت سنبله‌های استوانه‌ای یا تقریباً مدور به طول ۵/۱ تا ۳ سانتی متر در راس دمگل ظاهر می‌شوند و محتوی دانه‌هایی به رنگ قهوه‌ای مایل به زرد هستند. ارتفاع این گیاه به ۱۰ تا ۳۵ سانتی متر می‌رسد. میوه این گیاه پوشینه، شکوفا، دو خانه و محتوی معمولاً یک دانه کوچک، لغزنده و به رنگ قهوه‌ای در هر خانه‌است . این گیاه به حالت خودرو روی چمن‌های خشک، چراگاه‌ها، مزارع رها شده، علف زارها، کنار راه‌ها و جویبارها و بیابان‌های بایر دیده می‌شود.
این گیاه در مرحله رویش بیشتر به آب و هوای خشک و سرد نیاز دارد ولی در طول دوره رسیدن بذر و برداشت نیاز به هوای خشک و آفتابی دارد. کاشت تا برداشت تکثیر بوسیله دانه و در زمین‌های شنی قابل نفوذ، شخم زده و عاری از علف‌های هرز صورت می‌گیرد. برای این کار ابتدا، شیارهایی به عمق ۴ تا ۵ سانتی متر و به فواصل ۶۰ سانتی متر، در زمین ایجاد می‌کنند. سپس دانه‌ها را هنگام بهار در این شیارها می‌کارند و نیز غلطک ملایمی بر روی آنها می‌زنند، تا دانه‌ها از قشر نازک خاک پوشیده گردند. معمولاً پس از نمو دانه‌ها و پیدا شدن گیاهان جوان، فاصله آنها را از یکدیگر به نحوی زیاد می‌کنند که هر پایه از دیگری لااقل ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر فاصله داشته باشد.مقدار بذر مورد نیاز ۵ تا ۷ کیلو گرم در هکتار است. طول مدت جوانه زنی ۷ تا ۱۰ روز می‌باشد. گیاه احتیاجات آبی متوسطی دارد، ۵ تا ۶ آبیاری سبک به دلیل سیستم ریشه‌ای کوچک در طول دوره رویش برای گیاه کافی است، آبیاری دوم باید با یک وقفه ۱۰ تا ۱۵ روزه صورت گیرد. احتیاجات غذایی گیاه پایین است، ۵۰ تا۷۰ کیلو گرم در هکتار کود ازته در دو نوبت، ۲۰ تا ۳۰ کیلو گرم در هکتار کود فسفره و ۲۵ تا ۳۵ کیلو گرم در هکتار کود پتاس برای رشد گیاه کافی است.۶۰ روز پس از کاشت بذر گیاه به گل می‌رود و ۸ تا ۱۷ روز بعد آماده برداشت است. هنگامی که سنبله‌ها به رنگ قهوه‌ای مایل به قرمز در آیند و برگهای پایینی خشک شوند و بیفتند و برگهای بالایی قهوه‌ای رنگ گردند بهترین زمان برداشت است.
اسفرزه دارای اسید گالیک و تانیک و نیز گلیکوزیدی به نام اوکوبین( Aucubine) در قسمت‌های مختلف و مقدار فراوانی لعاب است به طوری که با قرار گرفتن دانه در آب پوسته خارجی آن متورم می‌شود و پس از پاره شدن لعاب از آن خارج می‌گردد. در حدود ۳۰ درصد پوشش دانه اسپرزه را یک ماده جاذب آب تشکیل می‌دهد که موسیلاژ نامیده می‌شود و پس از خیس شدن و جذب آب، لعاب می‌دهد همین که دانه اسفرزه با آب آغشته شد در حدود ۱۰ برابر حجم خودش متورم می‌شود و به شکل لعابی در می‌آید .
اسفرزه چگونه لاغر میکند؟
غلاف تخمه‌ی اسفرزه به طور مستقیم باعث چربی سوزی نمی‌شود. در واقع این دانه‌های کوچک باعث کاهش میزان چربی‌های جذب‌شده توسط بدن می‌شوند. به خاطر اینکه می‌توانند مواد غذایی مصرف‌شده را خیلی زود از بدن خارج کنند. در نتیجه بدن زمان کمی برای جذب چربی بیشتر خواهد داشت.
غلاف یا همان پوشش تخم اسفرزه همچنین با بهبود هضم مواد غذایی و بدون جذب زیاد آنها و همچنین کمک به پاک‌سازی بدن و حجیم شدن در معده به لاغری کمک میکند. حجیم شدن اسفرزه داخل معده باعث ایجاد احساس سیری طولانی مدت شده و سیستم گوارشی از آن برای دفع هرچه بیشتر مواد چرب و توکسین‌ها استفاده میکند. با این وجود باید بدانید که مصرف اسفرزه به تنهایی برای کاهش وزن و لاغری کافی نیست. در کنار مصرف این دانه‌های ریز باید تعادل غذایی را رعایت کرده و ورزش کنید.
می‌توانید از تخم یا پودر اسفرزه به عنوان مکملی برای لاغری استفاده کنید. برای این کار کافی است که ده تا بیست دقیقه قبل از غذا آن را مصرف کنید. اسفرزه سرشار از فیبرهای غذایی است و بهتر است در ابتدا به میزان کم مصرف شود. معمولاً روی پودر اسفرزه میزان مصرف آن نیز ذکر می‌شود. در ابتدا نصف این میزان ذکرشده را با یک لیوان بزرگ شیر یا آب‌میوه‌ی خانگی بدون قند افزوده، مخلوط کرده و میل کنید. می‌توانید میزان مصرفتان را به مرور و در عرض ۳ هفته بیشتر کنید. اگر از قرص‌های اسفرزه استفاده می‌کنید آن را نیم ساعت قبل از غذا با یک لیوان بزرگ آب میل کنید.
اسفرزه برای تمیزی بدن از ضایعات تلنبار شده
غلاف تخمه‌های اسفرزه به دفع ضایعات قدیمی که حدود ۲ تا ۵ کیلو از وزن بدن هر فردی را تشکیل می‌دهند کمک میکند. اگر شما به طور مرتب اسفرزه مصرف کنید به بدنتان کمک خواهید کرد که از شر ضایعات و مواد زائد انباشته در آن خلاص شود. در نتیجه احساس سبکی زیادی خواهید کرد و اندازه‌ی دور شکمتان کوچک‌تر خواهد شد.
اسفرزه برای تمیزی کولون
تأثیر تمیزکنندگی اسفرزه بسیار بالاست به طوری که می‌تواند باعث تمیزی چشم‌گیر کولون شود. مصرف تخمه اسفرزه باعث دفع ضایعات، احساس سبکی و کنترل مشکلات مربوط به روده‌ها یعنی یبوست، سندرم روده‌ی تحریک‌پذیر و اسهال می‌شود. این دانه‌های ریز برای افرادی که از هموروئید یا همان بواسیر رنج می‌برند نیز مفید است. می‌توانید میزان و روش مصرف آن را از عطار یا داروساز بپرسید.
اسفرزه برای کاهش قند خون
اسفرزه با آن قد و قواره‌ی کوچکش قادر است میزان قند خون، میزان انسولین، میزان کلسترول بد خون و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را کاهش دهد. نتایج پژوهش‌ها نشان می‌دهند مواد غذایی سرشار از فیبرهای غذایی به کاهش میزان قند خون و انسولین دیابتی‌ها کمک میکند. از آنجایی که غلاف اسفرزه نیز سرشار از فیبرهای غذایی است مصرف آن برای کاهش قند خون و انسولین توصیه می‌شود. نتایج پژوهش‌ها همچنین نشان می‌دهند که میزان بالای فیبرهای غذایی روی میزان کلسترول خون نیز تأثیر گذاشته و باعث کاهش آن می‌شود. در نتیجه اسفرزه نیز می‌تواند کلسترول بد خون را کاهش داده و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی را نیز کاهش دهد.
اسفرزه برای مقابله با یبوست و اسهال
فیبرهای موجود در غلاف تخمه اسفرزه برای بهبود یبوست و درعین‌حال اسهال مفید است. از این دانه‌های ریز همچنین برای درمان هموروئید (بواسیر) و بیماری‌های دیگر روده‌ها نیز می‌شود استفاده کرد.
نتایج پژوهش‌های متعدد نشان می‌دهد که مخلوط کردن اسفرزه با آب باعث حجیم و لعاب‌دار شدن این دانه‌های ریز می‌شود که به حرکت و انقباض بیشتر روده‌ها کمک کرده و مدفوع را از سیستم گوارش خارج می‌سازد. در کشورهای آسیایی و اروپایی و آمریکایی از این دانه‌های ریز به عنوان ملین استفاده می‌شود.
در مورد اسهال باید بگوییم که اسفرزه به طور قابل‌ملاحظه‌ای آب داخل لوله‌ی گوارش را می‌گیرد و مدفوع را سفت تر کرده و به آرامی عبور می‌دهد.
توجه توجه
* سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است که مصرف بی‌رویه و نامناسب اسفرزه (به عنوان مثال بدون نوشیدن آب کافی، برای افراد آلرژیک به اسفرزه و همچنین افرادی که قبلاً جراحی روده انجام داده‌اند) می‌تواند باعث انسداد مری، تنگی نفس و آسفیکسی یا خفگی در جنین و نوزاد شود.
* نتایج پژوهش آمریکایی نشان می‌دهد در مصرف مکمل فیبرهای اسفرزه در بیمارانی با سابقه‌ی آدنوم کولورکتال، باعث تشدید و بازگشت بیماری می‌شود. برای پیشگیری از عوارض مشکلات بعد از مصرف اسفرزه توصیه می‌شود که به همراه آن آب زیادی بنوشید. نوشیدن یک لیوان آب بعد از مصرف اسفرزه از حجیم شدن این دانه‌ها در گلو جلوگیری میکند.
* افرادی که از مشکلاتی مانند نفخ، گاز معده و درد معده رنج می‌برند توصیه می‌شود که در ابتدا با مصرف کم اسفرزه شروع کنند.
* اگر بعد از مصرف اسفرزه دچار تپش قلب، سرگیجه یا خون در مدفوع شدید مصرف آن را قطع و به پزشک مراجعه کنید.
* توجه داشته باشید که مصرف مکمل اسفرزه می‌تواند در جذب برخی از داروها مانند داروهای ضدافسردگی، ضد صرع، ضد دیابت و برخی از داروهایی که برای مشکلات قلبی یا کاهش چربی خون تجویز می‌شوند اختلال ایجاد کنند. اگر داروی خاصی مصرف می‌کنید نباید از مکمل اسفرزه استفاده کنید. توجه داشته باشید که مصرف اسفرزه باید حداقل دو تا ۴ ساعت قبل از داورهای دیگر باشد.
* اگر از بیماری‌های کلیوی رنج می‌برید قبل از مصرف اسفرزه حتماً با پزشکتان مشورت کنید.
نام های دیگر: اسپرزه، اسبرزه، اسفیدش، اسفیوس، اسپغل، اسپغول، سفیدخوش، شکم پاره، قارنی یارخ، قارنی یاروق، بذر قطور، بذر قطونا، حشیشه، البراغیث، تبکو، برغوشی
فارسی : اسپرزه، اسفرزه عربی: بذر قطونا، حشیشه، البراغیث، اسپغول فرانسه: Psylle انگلیسی: Psylliom نام لاتین: Plantago pslliom، Plantago
ovata
گردآوری:مجله اینترنتی جوانیها
مطالب مرتبط:
راهکارهای طب سنتی در فصل بهار
داروهای گیاهی و طب سنتی
درمان دندان درد با طب سنتی