علت خونریزی معده چیست؟
رییس بخش گوارش بیمارستان امام خمینی با تاکید بر اینکه شایع ترین علت خونریزی معده مصرف مسکن ها است، گفت: خطر خونریزی در افرادی که همراه داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای ضد انعقادی نیز مصرف می کنند، بیشتر است.دکتر ناصر ابراهیمی دریانی با بیان اینکه شدت خونریزی را از نوع ظاهر شدن آن میتوان تشخیص داد، گفت: شایع ترین علت خونریزی معده مصرف مسکن ها به ویژه مسکن های ضد التهابی غیر استروئیدی مانند پروفن، آسپرین و دیکلوفناک است. این فوق تخصص گوارش و کبد تصریح کرد: خطر خونریزی معده با مصرف داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی در افراد مسن و بیمارانی که سابقه زخم اثنی عشر دارند و افرادی که همراه این نوع داروها، داروهای ضد انعقادی و ضد پلاکتی مانند آسپرین نیز مصرف می کنند، بیشتر است.وی در خصوص علت خونریزی معده بیان کرد: زخم های پپتیک معده از علل خونریزی است و اغلب شروع زخم های اثنی عشر بیشتر از معده است که در ۲۰ درصد موارد اولین تظاهرات زخم های اثنی عشر و معده به صورت خونریزی است.
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران علت خونریزی معده را در بعضی مواقع ناشی از سرطان معده دانست و افزود: در این بیماران خونریزی معده به صورت کم خون شدن، مدفوع سیاه و در صورت شدید بودن خونریزی به شکل استفراغ خونی ظاهر می شود. رییس بخش گوارش بیمارستان امام خمینی با اشاره به اینکه علت های نادر دیگری نیز برای خونریزی معده وجود دارد، در پایان خاطر نشان کرد: وجود واریس مری و معده (گشاد شدن رگ ها) و به ویژه بیماری نارسایی کبدی می تواند باعث خونریزی معده شود، بنابراین در صورت خونریزی های شدید باید مشکل واریس را هم مدنظر داشت.حتما تا به حال اسم زخم معده را شنیدهاید. این بیماری به معنی نوعی آسیب خوشخیم در معده است که نام دیگر آن «پپتیک اولسر» است.
در گذشتههای نهچندان دور تصور میشد شیوه زندگی مانند علاقه زیاد به غذاهای پرادویه یا شغلهای استرسزا، ریشه زخم معده هستند اما امروزه پزشکان دریافتند که علت اصلی زخم معده، استرس یا رژیم غذایی نیست بلکه آلوده شدن به باکتری خاصی به نام هلیکوباکتر پیلوری علت اصلی آن است.این باکتری در بزاق وجود دارد و از طریق استفاده از قاشق و چنگال فرد آلوده یا خوردن غذای نیمه کاره دیگران منتقل میشود. برخی از داروها مانند آسپیرین، ایبوپروفن، ناپروکسن، کتوپروفن و برخی داروهای درمانکننده بیماری آرتریت (درد و ورم مفاصل) ازجمله این داروهاست که میتوانند باعث زخم معده شوند به همین علت باید از مصرف هرگونه دارو بدون مشورت با پزشک خودداری کنید. مصرف سیگار و الکل هم از دیگر علل زخم معده است.
علائم زخم معده
رایجترین علائم زخم معده، درد سوزشی که از جناغ سینه تا بالای ناف میتواند احساس شود. درد زخم معده به علت تماس اسید معده با منطقه آسیب، ایجاد میشود. درد زخم معده از یک ساعت بعد از غذا خوردن شروع میشود و تا ساعتها ادامه پیدا کند همچنین شبها شعلهور شده و میتواند فرد را از خواب بیدار کند. درد زخم معده در زمان خالی بودن معده بدتر میشود لذا باید از گرسنگی اجتناب کرد. زخم معده میتواند برای مدتی فروکش کند ولی بعد از چند هفته علائم زخم معده برمیگردد لذا حتما باید برای درمان زخم معده به پزشک مراجعه کرد.
علائم زخم معده و نشانه های آن در موارد کمتر :
* بالا آوردن خون، که با رنگ قرمز یا سیاه مشخص میشود.* وجود خون تیره رنگ در مدفوع یا قیری شدن مدفوع* حالت تهوع یا استفراغ* کاهش وزن بدون دلیل* تغییر اشتها که فرد باید هر چه سریعتر به پزشک مراجعه کند. البته باید دقت داشت که هر دردی زخم معده نیست. مهمترین بیماری که علائم مشابه زخم معده دارد حمله قلبی است لذا از خود درمانی جدا بپرهیزید.
پزشک برای تشخیص زخم معده از آندوسکوپی استفاده میکند. در روش آندوسکوپی، پزشک توسط لوله باریکی که از دهان وارد معده شما میکند و سر آن نور است، داخل معده را میبیند و ممکن است از لایه داخلی معده، نمونهبرداری کند (یعنی تکهای بردارد) تا وجود هلیکوباکترپیلوری را بررسی کند. آزمایش خون و آزمایش تنفس نیز برای تشخیص هلیکوباکترپیلوری بهکار میروند.معمولا در افراد جوان اگر علامتهایی مانند کاهش وزن، کمخونی، استفراغ و احساس گیر کردن غذا وجود نداشته باشد و فقط درد معده داشته باشند، باید از آنها آزمایش خون و تست تنفسی برای میکروب هلیکوباکتر گرفته شود و درصورت اثبات آن، درمان شوند. ولی در افرادی که بالای ۴۰سال دارند یا دچار کم خونی، تهوع و استفراغ هستند یا احساس گیر کردن غذا دارند حتماً باید آندوسکوپی انجام شود چون سرطان معده در کشور ما شایع است.
درمان زخم معده
اگر مبتلا به باکتری هلیکوباکترپیلوری باشید حتما باید درمان آنتیبیوتیکی چند دارویی برای مدت دوماه استفاده کنید. همچنین داروهای کاهشدهنده اسید معده مانند رانیتیدین، فاموتیدین، امپرازول و… به کاهش درد معده کمک میکند. اگر زخم معده خونریزی شدید داشته باشد، ممکن است آندوسکوپی برای سوزاندن زخم و کاهش خونریزی لازم باشد. اگر خونریزی با آندوسکوپی کنترل نشود یا سوراخشدگی زخم رخ دهد، آنگاه جراحی مورد نیاز خواهد بود.
زمان مراجعه به پزشک
زخم پپتیک، زخمی نیست که شما بتوانید به تنهایی و بدون مراجعه به پزشک آن را درمان کنید. اگرچه داروهای بلوکهکننده اسید و آنتیاسیدها، درد را تسکین میدهند اما این بهبودی، کوتاهمدت است. چنانچه علائم یا نشانههایی از زخم معده مشاهده کردید، برای درمان زخم معده حتما به پزشک مراجعه کنید. و از طرف دیگر درد معده شما ممکن است نشانه بیماری خطرناک دیگری مثل حمله قلبی باشد، پس اگر با درد معده به پزشک مراجعه کردید و او برایتان نوار قلب درخواست کرد تعجب نکنید.
خطر زخم معده
بیشتر کسانی که زخم معده دارند، فقط درد معده دارند. برخی افراد هم هیچ نوع علامتی ندارند. زخمها باعث ایجاد سایر مشکلات جسمی هم میشوند؛ گاهی اوقات خونریزی میکنند. اگر زخمها خیلی عمیق شوند، میتوانند دیواره معده را سوراخ کنند. همچنین زخمها میتوانند باعث انسداد معده شوند یعنی از عبور غذا در معده جلوگیری کنند که در این حالت، تهوع، استفراغ و کاهش وزن دیده میشود.
درصورت مشاهده علائم هشداردهنده زیر، فوراً به پزشک مراجعه کنید.
۱- استفراغ خونی
۲- بالا آوردن غذایی که چند ساعت یا چند روز قبل خورده شده است.
۳- احساس سرما یا مرطوب بودن پوست
۴- احساس ضعف یا سرگیجه غیرعادی
۵- مدفوع خونی (خون ممکن است مدفوع شما را سیاه رنگ یا قیریشکل کند)
۶- احساس تهوع مداوم یا استفراغ کردن مکرر
۷- احساس درد شدید و ناگهانی
۸- کاهش وزن پایدار
۹- با مصرف دارو، دردتان کم نشود.
۱۰- درد به قسمت پشت بدن کشیده شود.
گردآوری: مجله ی اینترنتی جوانی ها