یک متخصص تغذیه و رژیم غذایی عنوان کرد: متاسفانه در ایام نوروز تعداد زیادی از مبتلایان به دیابت به علت عدم رعایت نکات تغذیهای، مجبور به مراجعه اورژانسی به مراکز درمانی میشوند در صورتی که با رعایت رژیم غذایی بسیار ساده، میتوانند این ایام را به کام خود و دیگران تلخ نکنند.
آخرین برنامه آموزشی این سازمان مردم نهاد در سال ۱۳۹۳ روز پنجشنبه ۲۱ اسفند برگزار شد.در این برنامه که با عنوان دیابت و سفر و با موضوع توصیه های نوروزی بنیاددیابت با همکاری فرهنگسرای سلامت ،موسسه فرهنگی قدس و شرکت نوونوردیسک پارس به انجام رسید سخنرانان به بررسی شرایط و ابعاد گوناگون زندگی یک فرد دیابتی در روز های نعطیل و آیین های نوروزی و سفر ها پرداختند.
ما انواع مشغلهها و استرسهاست که هر کدام به نوبه خود بر میزان قند خون اثر میگذارند، از جمله: ”برنامهریزی و استرس برای سفر، تغییر وضعیت آب و هوا، تغذیه غیر معمول حین سفر، عید نوروز و مراسمهای ویژه آن، تغذیه و تنقلات نوروزی، فعالیت جسمی و .. همچنین از آنجایی که نوروز یکی از جشن های باستانی و سنتی ما ایرانیان است، با تنقلات خاصی که معمولا میزان چربی، شیرینی و شوری بالایی دارند،همراه است که در دید و بازدیدهای نوروزی همواره مصرف می شوند.
در تعطیلات نوروز گاهی اتفاق میافتد که شرایط طبیعی و تثبیتشده بیماران مزمنی مانند دیابتیها دچار تغییرات شود. اما اگر یک برنامهریزی مناسب داشته باشید و نکاتی که توصیه میشود را رعایت کنید، میتوانید تعطیلات خوبی داشته باشید.
سفر، خود باعث تغییر در شیوه زندگی روزانه و لذا احتمال اختلال در کنترل میزان قند خون میشود. البته برای افراد دیابتی که از آموزش لازم برخوردار باشند در انتخاب مقصد سفر هیچ محدودیتی وجود ندارد اما افراد دیابتی که از دیابت خود و نحوه کنترل آن شناخت لازم و کافی ندارند باید تا حد ممکن از رفتن به ”مکانهای فاقد امکانات درمانی“ خودداری نمایند.
وی همچنین درباره وسایل لازم برای افراد دیابتی در سفر،نکات کلیدی در تعطیلات نوروز، تغذیه دیابتی ها در نوروز به تشریح سخن گفت.
آقای دکتر امین صالحپور سخنرانی دیگر همایش توصیه های کاربردی تغذیه را به شرکت کنندگان آموخت:
سمنو در این روز هادر خانه های ایرانیان پیدا ی شود این ماده غذایی قند زیادی داشته و نمی توان در خوردنش زیاده روی کرد به دیابتی ها توصیه میکنیم در همه روز های ۱۵-۲۰روز تعطیلات بیش از یک کاسه کوچک مصرف ننمایند زیرا قند سمنو به سرعت جذب خون شده و تعادل گلوکز را در خون دیابتی ها بالا می برد .
چون پذیرایی در دیدو بازدید ها چندین بار در روز انجام می گیرد و دراین نشست ها تنقلات و شیرینی های زیادی تعارف و خورده می شود شایسته است انتخاب هایمان را به گونه ای مدیریت کنیم که دریافت های غذایی مان همراه با کنترل و درمحدوده هرم مناسب برنامه غذایی قرار داشته و موجب بر هم خوردن تعادل قند خون نشود.
وی افزود حتی الامکان بهتر است شیرینی های خامه های ، شکلاتی و مربایی ، گز و سوهان را انتخاب نکرده، سعی کنیم شیرینی های ساده و با حجم کوچک را برگزینیم .در دید و بازدید ها- اگر مشکل فشار خون بالا ندارید – مصرف مغز دانه ها و آجیل اشکالی ندارد اما بهتر است به گونه ای انجام شود که در پایان روز مصرف آجیل بیش از یک کاسه (حد اکثر ۱۵۰ گرم ) نشود.
مصرف نسکافه های فوری به دلیل شکر و پودر شیر خشک آن توصیه نمی شود ، برای غذا خوردن در رستوران ها سعی شود ازغذاهایی مانند کباب کوبیده که با گوشت چرخ شده طبخ و ارایه ی شود خودداری نمایید.زیرا این کباب ها به دلیل بهره گرفتن از بیشتر چربی حیوانی و افزودنی های دیگر علاوه بر مشکلات بهداشتی که ممکن است داشته باشند قند خون فرد دیابتی را افزایش می دهندبنابر این دررستوران ها توصیه ی شود گوشت سفید و ماهی تازه مصرف نمایید .
مصرف نوشابه های گازدار را متوقف کنید خوردن نوشیدنی هایی که در آن از شکر استفاده شده به سرعت جذب شده و به شدت قند خون را بالا می برند .
فراموش نکنید در این دوران و دیدو بازدید ها بدن کالری بیشتری دریافت می کند باید مراقب باشیم. آب بیشتر مصرف کنید زیرا غلظت خون را پایین می آورد خورد ن مایعات وآب کمک می کند همچنین توصیه می شود در تعطیلات نوروزی مصرف سالاد و خوردن سبزی را زیاد کنید . این مواد افزون بر غنی بودن از حیث انتی اکسیدان و ویتامین ها به خاطر داشتن فیبر حجم غذای مصرفی را کاهش می دهد و ما را از پرخوری بازمی دارد .
بر سر سفره ها برنجی را انتخاب کنید که همراه با سبزیجات و حبوبات بوده و غذاهایی را انتخاب نمایید که کمتر چرب باشد زیرا خوردن غذاهای چرب و سنگین نیز قندخون را بالا می برد .
مصرف مربا ، عسل ، بستنی به شرط کنترل قند و بودن اندازه قند خون زیر ۱۸۰ غیر ناشتا به اندازه چند قاشق چای خوری هر چند روز یک بار اشکالی ندارد.
نکته ی دیگر توجه و برنامه ریزی دقیق در مصرف دارو ها برای دیابتی ها می باشند زیرا دارو های دیابت باید به هنگام و همراه با مواد غذایی مصرف شود . بنابر این دقت بفرمایید تا وقفه و فاصله زمانی بین مصرف دارو و صرف غذا ایجاد نشود .
اگر پیش بینی می کنید که ممکن است زمان خوردن غذا با تاخیر انجام شود، تزریق انسولین یا مصرف قرص تان را به زمانی موکول کنید که متصل به زمان صرف غذا باشد .چون ممکن است دارو را مصرف نماییم اما به دلیل دید و بازدید ها یا رسیدن به محل رستوران در سفر غذا را دیر تر بخوریم و مصرف غذا بی مصرف مواد غذایی ، خطر هایپو گلاسمی ( افت قند خون) را به همراه خواهد داشت .
نکته دیگر آن است که حتما هنگامی که از خانه خارج می شوید با خود دارویتان را به همراه ببرید حتی اگر برای یک دید و بازدید نیم ساعته خانه را ترک می کنید زیرا ممکن است درگیر بازدیدهای برنامه ریزی نشده شوید، بازگشت تان با تاخیر انجام شده و تعادل قند خون شما بر هم بخورد . افراد دیابتی همچنین برای سفر لازم است بیش از پیش بینی مصرف دارو با خود بردارند زیرا ممکن است در سفر به هر دلیل نیاز بیشتری به دارو داشته با شند.
در سفر ها مقداری مواد قندی زود جذب شونده همراه داشته باشید که در صورت افت قند خون بتوانید از ان بهره ببیرید .اگر مسافرت زمینی دارید نباید زمان طولانی در حالت نشسته قرار بگیرید و لازم است هر دو ساعت یکبار مقداری راه رفته و تحرک بدنی داشته باشید.تا خون بتواند در همه ی جای بدن به ویژه پاها جریان پیدا نماید.
داشتن کفش مناسب در این دوران بسیار مهم است نباید به پایتان فشار وارد آوردید از پوشیدن کفش های جلو تنگ ، جلو باز یا پاشنه بلند خودداری فرمایید .خانم ها اگر به خاطر حضور در میهمانی ها و کفش پاشنه بلند به پا می کنند لازم است یک صندل یا کفش راحتی نیز به همراه داشته باشند تا از آن در مدت میهمانی بهره ببرند.
چون قند بالا سیستم دفاعی بدن را تضعیف می نماید و از این روی دیابتی ها نسبت به عفونت ها به خصوص در پاهایشان آسیب پذیر ترند ،اگر به کنار دریا می روید به هیچ عنوان با پای برهنه روی ماسه ها نروید زیرا ممکن است شیشه یا سنگی پای شما را مجروح نماید و مشکلی برای شما پیش نیابد. حتما پیش از رانندگی با خودرو قند خون و حالت سلامت خود را وارسی نماید .
افت قند خون پشت فرمان خودرو بسیار خطرناک است در صورت ندیداری نشانگان افت قند خون که ممکن است به صورت تپش قلب ، اضطراب ، عرق دست و پا . تاری دید ، لرزش دست و پا و… می باشد .به محض مشاهده چنین نشانه هایی باید بلافاصله خودرو را نگهداشته و پس از تثبیت شرایط جسمی و آمادگی رانندگی را ادامه دهند .
منبع : سلامت
بیماران دیابتی در نوروز توجه کنند ، بیماران دیابتی ، نوروز ، تنقلات ، چربی ، شیرینی ، سمنو ، قند خون ، شیرینی خامه ای ، گز ، سوهان ، آجیل ، تپش قلب